Vauderie d'Arras

De Vauderie d'Arras is een heksenjacht die rond 1460 plaatsvond in de Noord-Franse stad Arras, die in die tijd deel uitmaakte van de Bourgondische Nederlanden.

Vauderie komt van Vaudois, of Waldenzer, volgeling van Petrus Waldo, beschouwd als een sekte in de middeleeuwen, en betekent praktisch toverij of heksensabbat.

Geschiedenis

Van november 1459 tot oktober 1460 was de Noord-Franse stad Arras in het graafschap Artesië het theater van een heksenwaan, een gewelddadige vervolging van mannen en vrouwen die zich volgens de inquisiteur Pierre le Broussard hadden overgegeven aan vauderie.

Oorspronkelijk werden een paar prostituees en marginalen beschuldigd. Later kwamen er ook rijke burgers, kooplieden, financiers en schepenen in de beklaagdenbank, tot zelfs Colard de Beauffort, oud-kamerheer van Filips de Goede, hertog van Bourgondië. De bekentenissen werden door marteling verkregen.

Negenentwintig verdachten werden uiteindelijk als heks veroordeeld, waarvan twaalf verbrand. Degenen die aan de brandstapel ontkwamen werden veroordeeld tot zware gevangenisstraffen en hun goederen werden geheel of gedeeltelijk geconfisqueerd ten voordele van de kerk.

De kroniekschrijver Jacques du Clercq[1] heeft een relaas nagelaten van de gebeurtenissen, die eindelijk een aarzelend halt werden toegeroepen door de hertog van Bourgondië[2], gealarmeerd door de gevluchte Colard de Beauffort. Hoewel de vervolgingen afnamen, werd de legaliteit van de reeds gepleegde vonnissen nog steeds staande gehouden door de bisschop: de veroordeelden bleven gevangen en hun goederen bleven geconfisqueerd. Beauffort werd, ondanks de bemoeienis van de Hertog, toch veroordeeld.

Uiteindelijk riepen de verwanten de Franse koning Karel VIII en het Parlement van Parijs (de centrale rechtbank) erbij. Op 16 januari 1461 kwam een afgevaardigde van de koning een aantal rechters dagvaarden voor het koninklijk gerecht, en liet onder meer de gevangen Beauffort vrij. De vastberadenheid van de rechters wankelde, en enkelen vluchtten. Een lange juridische procedureslag rehabiliteerde ten slotte in 1491 de slachtoffers.

De Vauderie d'Arras wordt in de Nederlandse literatuur vermeld in Herfsttij der Middeleeuwen van Johan Huizinga[3].

Verder lezen
  • (fr) La Vauderie d'Arras : Une chasse aux sorcières à l'Automne du Moyen Age, Franck Mercier, ISBN 2-7535-0191-2
  • (fr) La Vauderie d'Arras, compleet artikel dat kanttekeningen maakt bij de officiële geschiedschrijving
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.