Vadem

Een vadem of vaam is een oude lengtemaat, die vooral werd en wordt gebruikt om de waterdiepte aan te duiden. Het eenheidssymbool is ftm, van het Engelse fathom. Een vadem is de spanwijdte van de armen van een niet te kleine volwassen man, thans gestandaardiseerd op 6 voet, dus 1,8288 meter. Ook is bekend de Rijnlandse vadem van 1,88 meter.

Verhouding van een vadem (fathom) ten opzichte van andere maten

De vadem is een zeer oude maat. Reeds in Handelingen 27:28 wordt hij gebruikt om de waterdiepte te meten. Dat is begrijpelijk als men bedenkt hoe de diepte gemeten werd. Men liet lood aan een touw in het water zakken en daarna werd het touw tussen de uitgestrekte armen afgepast ("opvamen"). Dat leverde direct de diepte in vadems. Op sommige Admiraltykaarten wordt de diepte nog steeds in vadems uitgedrukt.

Zeemans-woordenboek

vadem, zelfstandig naamwoord: Maat, waarby al de lijnen by het zeewezen in gebruik gemeten worden. Twintig vademen touw. Op die plaats is de diepte twintig a dertig vademen. Groote vademen (van 1,884 el), Middelbare vadem (van 1,698 el). Kleine vadem (van 1,570 el), Fransche vadem (van 1,624 el), Deense vadem (van 1,884 el), Griekse V- (van 1,758 el), Engelsche vadem (van 1,829 el), Zweedsche vadem (van 1,782 el), Spaansche vadem (van 1,674 el), Portugeesche vadem (van 1,627 el), Napelsche vadem (van 1,624 el), Russische vadem (van 1,832 el). Ende het dieploot uytgeworpen hebbende, vonden sy twintig Vademen. Handel. XXVII, 28. De diepte op alle vaarwaters is by vademen afgeteekend. Aldaar de wal tot op acht vademen aanloopende, moeten wy wenden.[1]

VOC

Dikwijls werd één vadem afgekapt tot zes voet (6 x 0,2831 m). Zo rekende men in die tijd een Amsterdamse of Nederlandse vadem als zijnde 1698 mm.[2][3] Men sprak van een 'vadem hout', zijnde een stapel hout van 6 voet in het vierkant.

Trivia

Zie ook
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.