Turkse ontvoeringen

De Turkse ontvoeringen (IJslands: Tyrkjaránið) waren een reeks overvallen en gijzelnemingen die in de periode van 4 tot 19 juli 1627 plaatsvonden in IJsland. Zowel Austurland (de oostkust van het eiland) als de Vestmannaeyjareilanden in het zuiden kregen bezoek van vanuit Algiers opererende Barbarijse zeerovers van Nederlandse afkomst. Dat deze acties "Turkse" ontvoeringen genoemd werden, komt omdat Barbarije in de 17e eeuw nominaal onder Ottomaans gezag stond, en in het Noorden alles wat islamitisch was al snel als "Turks" omschreven werd.

De klippen van de Vestmannaeyjar

In 1627 huurde Jan Janszoon een Deense "slaaf" (hoogstwaarschijnlijk een bemanningslid van een veroverd Deens schip) in om hem en zijn mannen naar IJsland te loodsen, alwaar zij de stad Reykjavík plunderden. De enige buit die ze daar aantroffen, bestond uit wat gezouten vis en wat huiden; om niet met bijna lege handen huiswaarts te keren besloten de piraten een aantal leden van de plaatselijke bevolking mee te nemen om elders als slaven te verkopen (te ontvoeren). Over het aantal ontvoerde IJslanders verschillen de bronnen, waarbij de schattingen uiteenlopen van 8 tot 400.[1]

Allen die tegenstand boden, werden vermoord. Doordat de piraten alleen geïnteresseerd waren in jonge en gezonde mensen, werden naar verluidt de overgebleven oude mensen bijeengedreven in een kerk, die vervolgens in brand werd gestoken.

De gevangengenomen IJslanders werden vervolgens tegen een goede prijs verkocht op de slavenmarkten van Barbarije. De bekendste ontvoerde was Guðríður Símonardóttir die als slavin en concubine in Algiers verkocht was, maar wier vrijheid door koning Christiaan IV van Denemarken teruggekocht werd. De zeerovers probeerden overigens ook nog Bessastaðir aan te vallen, maar werden door het kanonvuur van de plaatselijke verdedigingswerken alsmede door de aanwezigheid van een rap opgezette plaatselijke militie van hun plannen weerhouden.[2]