Turkoois (mineraal)

Het mineraal turkoois is een gehydrateerd koper-aluminium-fosfaat met de chemische formule CuAl6(PO4)4(OH)8·4(H2O). Het wordt om de blauwe kleur al sinds de oudheid gebruikt in sieraden.

Turkoois
Mineraal
Chemische formuleCuAl6(PO4)4(OH)8·4(H2O)
KleurBlauw, groenblauw, appelgroen, lichtbruin
StreepkleurWit, blauwachtig
Hardheid5 tot 6
Gemiddelde dichtheid2,7 g/cm²
GlansWasglans
OpaciteitDoorschijnend, ondoorzichtig
BreukSchelpvormig
SplijtingGoed
HabitusMassief
Kristaloptiek
Kristalstelseltriklien
Brekingsindices1,61 - 1,65
Dubbele breking0,0400
Overige eigenschappen
VeredelingImpregneren met bindmiddelen en kleurstoffen
RadioactiviteitGeen
Bijzondere kenmerkenBevat vaak mangaandendrieten
Lijst van mineralen
Portaal    Aardwetenschappen

Eigenschappen

Het groene, geelgrijze, lichtblauwe, maar typisch blauwgroene turkoois heeft een wasglans en een vaal blauwwitte streepkleur. Het kristalstelsel is triklien en de splijting is perfect volgens het kristalvlak [001] en goed volgens [010]; overigens komt het nagenoeg alleen in cryptokristallijne vormen voor dus is de splijting in de praktijk niet waar te nemen. De gemiddelde dichtheid is 2,7 en de hardheid is 5 tot 6. Turkoois is niet radioactief.

Naamgeving

Het mineraal turkoois is genoemd naar Turkije, het land waarlangs het passeerde toen het mineraal voor het eerst Europa bereikte; het komt overigens voor zover bekend in Turkije niet voor.[1] De kleur turkoois is genoemd naar dit mineraal.

Voorkomen

Turkoois wordt voornamelijk gevonden als secundair mineraal in koper-ertsen. De typelocatie is de Nisjapoer afzetting in Iran. Ook in de Sinaï werd het mineraal gedolven en in Serabit el-Khadim is een tempel gewijd aan de Egyptische "Vrouwe van Torquoise", (de godin Hathor). Tijdens het Ottomaanse Rijk werd turkoois als kostbaar mineraal geëxporteerd, vooral naar Perzië. Momenteel wordt turkoois in Mexico, de Verenigde Staten, China en Iran gewonnen.

Toepassing

Turkoois is een halfedelsteen en wordt al eeuwenlang gebruikt in sieraden en ter verfraaiing van gebouwen.[2] Imitatieturkoois werd voor het eerst in 1972 in Frankrijk gemaakt, maar de eigenschappen van deze imitatie verschillen van die van de natuurlijke variëteiten. Toch is de meest verkochte turkoois nu synthetisch.

Zie ook

Referenties

  1. King, R. J. (2002) . Turquoise. Geology Today 18 (3): 110-114 . Geraadpleegd op 15 December.
  2. Türkis. In: Mineralienatlas. Geraadpleegd op 2016-10-30.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.