Piramide van Djoser

De piramide en het bijbehorende complex werden gebouwd op een plek waar al verschillende oudere mastaba's uit de 1e en 2e dynastie stonden. Het piramidecomplex van Djoser stond ten zuidwesten van dit mastabaveld. De plek waarop het complex werd gebouwd was al in gebruik door een aantal koningen uit de 2e dynastie. De graven die bekend zijn, zijn die van Hotepsechemoei en Nynetjer.

De piramide bevond zich in een heel complex, dat zich binnen een rechthoekige omheining (544 × 277 m) bevond. De muur eromheen was 11 m hoog en had slechts één toegang. Voor die tijd enorme afmetingen, waar wel een stad in kon huizen. Binnenin bevonden zich een koer, het Heb-sed-hof, kapellen, het serdab-hof, het zuidelijk en het noordelijk huis en de dodentempel waar de koning vereerd werd. De meeste gebouwen uit die tijd werden opgevuld met rommel, maar de gebouwen op dit terrein werden prachtig versierd met groen-blauwe tegeltjes.

De gebouwen in het complex waren gebouwd van natuursteen. Dit waren de eerste geheel uit steen opgetrokken gebouwen in de historie. De gebouwen zijn uit de tijd van de 2e dynastie. Vele lijken (zoals de heb-sed-hof) qua vorm op hiërogliefen. Onderzoek heeft aan het licht gebracht, dat een deel van de gebouwen nadat ze opgeleverd werden door Imhotep onmiddellijk weer werden begraven. Blijkbaar waren ze niet bedoeld voor de levenden maar voor de doden.

De trappenpiramide is oorspronkelijk niet als dusdanig opgezet, maar begon als mastaba, een klassieke Egyptische grafvorm. In latere stadia werd het grondvlak vergroot, tot uiteindelijk 126 bij 109 meter, en werden steeds kleinere trappen toegevoegd. Uiteindelijk kwamen er zes trappen voor een totale hoogte van meer dan 60 meter. Onder de piramide zijn er verschillende galerijen en kamers en één van die kamers is de eigenlijke grafkamer. Er is in de zuidmuur een klein graf, waarin het ka-beeld van de farao stond. De naam trappenpiramide stamt niet uit de oudheid maar uit de 19e eeuw. Het bouwwerk heet zo omdat de piramide geen wiskundige piramide is, maar als het ware uit trappen bestaat. De piramide kan gezien worden als het helder is uit Caïro.

De piramide is in verschillende lagen gebouwd. Er kunnen een aantal fases worden verstaan namelijk:

• M1: Een perfecte mastaba met een kern van lokaal natuursteen met eromheen kalksteen met eromheen een muur.
• M2: Wanneer het eerste stuk was afgebouwd werd het uitgebreid met vier meter bij beide zijden maar niet zo hoog als het origineel, hierdoor leek het al op een kleine trappenpiramide.
• M3: Het bouwwerk werd weer uitgebreid met acht en halve meter, deze weer kleiner dan de rest.
• P1: Drie kleinere mastaba's werden op de oorspronkelijke mastaba gezet zodat dit een trap werd naar de hemel en uittorende in het landschap.
• P2: De piramide werd uitgebreid in het noorden en het westen en een klein beetje in het zuiden en oosten van de piramide. Nog twee trappen werden erop gezet.

Ondergronds was een heel gangenstelsel aangelegd. Oorspronkelijk kon men via een trappenweg naar beneden toe naar het centraal gelegen graf. Later werd dit vervangen door een schacht die meer schuin naar beneden ging naar het graf toe. Beneden waren er drie voorraadkamers die zuidelijk, oostelijk en noordelijk van het graf lagen. Verder was er nog een valse deur, kenmerkend voor het Oude rijk.

Portaal Egyptologie

• Djoser
• Egyptische piramide

Zie de categorie Piramide van Djoser van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.