Taroko (taal)

Taroko, ook Sediq, Saediq, Seedik, Sejiq, Sedeq, Seedek, Seedeq, Shedekka, Sedek, Sediakk, Sedik, Sazek, Bu-Hwan, Che-Hwaans, Daiya-Ataiyal, Hogo, Iboho, Paraans, Taruku, Toroko, Truku of Toda, is een van de twee Atayalische talen. Net als Atayal, de andere Atayalische taal, wordt het Tarako uitsluitend in Taiwan gesproken. Kenmerkend voor het Taroko is de erg vreemde woordvolgorde die veel gemeen heeft met die van het Malgasy en het Fijinees. Het Taroko wordt voornamelijk in (niet uiterst) Noordoost-Taiwan gesproken, aan de kust van het Atayal-taalgebied, rond de Puli, in de streken rond Hualien en ten zuiden van het Atayal-taalgebied. Het moet worden gezegd dat Taroko, op internet wordt de naam Seedeq meer gebruikt, géén dialect van het Atayal is. De drie dialecten verschillen erg in fonologie en lexicologie. In de scholen in het taalgebied wordt het Chinees gebruikt. Ouderen spreken ook Japans. Het Taroko wordt in het Latijnse schrift geschreven. Er is een vastgelegde grammatica, en tussen 1963 en 1988 is het Nieuwe Testament naar het Taroko vertaald. Er zijn net zoveel Taroko-sprekers als er mensen zijn in de Taroko-stam.

Taroko

Onderdeel vanAtayalische talen
Aantal onderdelen van die familie2
LandenTaiwan
Aantal landen 1
WerelddelenAzië
Sprekers4 750
Dialecten Tekedaya, Teruku, Te'uda
Aantal dialecten3
SIL-codeTRV
ISO 639-2map
ISO 639-3trv
ISO 639-3.4trv

Classificatie

Evolutie van het aantal sprekers

Het is duidelijk dat het aantal sprekers sterk daalt. Velen gebruiken liever Atayal, Japans en verschillende Chinese variëteiten.

Dialecten

De drie dialecten verschillen erg in fonologie en lexicologie, sommige ook in grammatica. Er zijn twee belangrijke dialectengroepen in het Taroko te onderscheiden.

Westelijke Groep

De Westerse Groep bevat als belangrijkste dialect het Tekedaya (op internet wordt de naam Paraans meer gebruikt), gesproken in het gebied rond Wu-shê.

Oostelijke Groep

De Oosterse Groep bevat als belangrijkste dialect het Teruku, gesproken in Taroko Gorge.

Grammatica

Het Taroko telt drie passieven: Er zijn vier vormen. Arthur Holmer deed uitgebreid onderzoek naar de Taroko-grammatica, meer bepaald naar die van het Tekedaya-dialect. Wat het aantal klinkers in het alfabet betreft, telt het Taroko ofwel drie (i, u en a), ofwel vier (i, u, o en a), ofwel vijf klinkers (i, e, u, o en a); exclusief de doffe e (schwa).

Verspreiding van de sprekers

  • Taiwan: 4 750; 11de gedeelde plaats, 12de gedeelde plaats volgens totaal aantal sprekers

Literatuur

Volgende werken zijn over het Taroko geschreven:

  • Seediq Reference Grammar, Yung-li Chang; Taipei, 2000
  • Phonological Structure of Paran: A Dialect of Sediq, Hsiu-fang Yang; Taipei, 1976
Atayalische talen:Atayal · Taroko
Bununtalen:Bunun
Oost-Formosaanse talen:Centraal · Noord · Zuidwest
Formosaanse talen:Paiwanische talen · Tsouïsche talen
Malayo-Polynesische talen:Bali-Sasaktalen · Baritotalen · Centraal-Oostelijke talen · Chamorro-talen · Gayo-talen · Javaanse talen · Kayaans-Murik-talen · Lampungische talen · Land-Dayak-talen · Madoerese talen · Malayische talen · Meso-Filipijnse talen · Noorderse Filipijnse talen · Noordwest-talen · Palauaanse talen · Punaans-Nibong-talen · Sama-Bajaw-talen · Celebes-talen · Sumatra-talen · Sundanese talen · Zuiderse Filipijnse talen · Zuid-Mindanao-talen
Ongeclassificeerde talen
Noordwest-Formosaanse talen:Saisiyat
Paiwaanse talen:Paiwaans
Puyuma-talen:Puyuma
Tsouïsche talen:Rukai · Kanakanabu · Saaroa · Tsou
Westerse Vlaktes-talen:Centrale Westerse Vlaktes-talen · Thao
Ongeclassificeerd:Ketangalaans
Zoek Taroko op in het WikiWoordenboek.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.