Dentine

Dentine of tandbeen is een gecalcificeerd weefsel waaruit tanden zijn opgebouwd. Het betreft hier de binnenste en grootste laag direct over de pulpa en (op de kroon) onder het glazuur. Wat volume betreft, bestaat dentine voor 45% uit het mineraal hydroxyapatiet, 33% uit organisch materiaal en 22% uit water. Het is geel in kleur wat door het transparante glazuur de kleur van de tand beïnvloedt. Dentine is elastisch en ondersteunt en beschermt daarmee het zeer harde glazuur tegen breuken. Dentine onderscheidt zich van glazuur doordat het levenslang in ontwikkeling is en gevoelig is.[1]

Dentine in een menselijke kies

Dentine ontstaat door de odontoblasten, die een matrix van collageen-vezels afscheiden, dat wordt gecalcificeerd door hydroxyapatiet-afzettingen.

Deze odontoblasten zijn cellen die zich in de perifere pulpa bevinden, maar die lange uitlopers hebben die door het dentine lopen in dentinale tubuli (DT). Dentine heeft dan ook de structuur van een zeef.

Dagelijks maken de odontoblasten nog zo'n 0,5µm dentine bij, dat structureel iets inferieur is aan het originele dentine (het primaire dentine) en dat het secundaire dentine genoemd wordt.

In geval van een schadelijke prikkel, zullen de odontoblasten de buisjes van het dentine waar ze doorheen lopen opvullen, dit heet gesclerotiseerd dentine.

Bij verdere prikkel gaan de odontoblasten ten onder, en differentieert er zich vanuit het mesenchym van de pulpa een nieuwe generatie odontoblasten die echter verminderd aan dentineproductie zullen doen en een laag tertiair dentine afzetten, dat van lage kwaliteit is tot de prikkel stopt.

De gevoeligheid van dentine wordt veroorzaakt door stimuli die een vloeistoffenstroom in dentinale tubuli teweegbrengen. [1]