Stedenbouwkunde
Stedenbouwkunde is het vakgebied (onderdeel van bouwkunde) dat onderzoek doet naar wenselijke en mogelijke ontwikkelingen voor bestaande en nieuw in te richten gebieden inclusief de openbare ruimte.
Onder meer de inrichting van groenvoorziening en landschap, recreatiegebieden, woongebieden, industriegebieden, parkgebieden en landbouwgebieden, maken deel uit van de stedenbouwkundige discipline. In toenemende mate wordt de computer ingezet als instrument voor visualisering van het ontwerp CAD. In de stedenbouwkunde wordt gebruikgemaakt van rapporten en haalbaarheidsstudies, technische middelen, schetsvoorstellen, enz. De stedenbouwkundige is daarmee iemand die werkt op het grensvlak van planologie en architectuur. De vakgebieden van de verkeerskunde en de landschapsarchitectuur hebben ook raakvlakken met de stedenbouwkunde. De voorstellen worden in conceptvorm gepresenteerd en men heeft veelvuldig overleg met betrokken werkgroepen, opdrachtgevers, w.o. gemeenten, particuliere instellingen en andere belanghebbenden.
In de praktijk
De stedenbouwkundige discipline is in België en Nederland sterk gejuridiseerd. In Vlaanderen wordt de ruimtelijke visie van de overheid vastgelegd in een ruimtelijk structuurplan. Die structuurplannen kunnen bestaan op verschillende niveaus, met name op niveau van een gemeente, de provincie of het Vlaams Gewest. In latere fasen worden de plannen binnen wettelijke kaders Wet ruimtelijke ordening (Wro) en Woningwet (Nederland) of de Codex Ruimtelijke Ordening (Vlaanderen) ter visie gelegd in de vorm van z.g. "bestemmingsplannen" (Nederland) of een "ruimtelijke uitvoeringsplannen" (Vlaanderen).
Stedenbouwkundige plannen en voorschriften zijn raadpleegbaar door de burgers. Zij bevatten vaak richtinggevende en bindende bepalingen met toelichting en kaarten voor (op)nieuw in te richten gebieden. Bijzondere aandacht wordt daarbij gevestigd op eventuele onteigeningen. De stedenbouwkundige plannen en voorschriften bepalen waar welke bouwvormen toegelaten zijn en of er voor die bouwvormen door de overheid een vergunning kan worden verleend.