Stadhuis van Hoorn

Het eerste stadhuis van Hoorn was een gotisch gebouw aan de Roode Steen, dit gebouw is in 1797 gesloopt wegens bouwvalligheid. Hierna werd het Statenlogement gebruikt als stadhuis. In de loop van de 20e eeuw werden ook andere gebouwen gebruikt door diensten van de gemeente Hoorn. Andere panden waren onder meer aan het Grote Noord, de voormalige Openbare Burgerschool aan de Muntstraat en het voormalige Weeshuis aan de Korte Achterstraat. In de jaren 1970 werd besloten om de gemeente Hoorn en de gemeente Zwaag samen te voegen, waarna de plannen voor het nieuwe stadhuis ontwikkeld werden. Het oude stadhuis aan de Nieuwstraat is echter wel als een van de officiële trouwlocaties aangebleven.

De officiële opening vond plaats op 16 juni 1981 en werd gedaan door toenmalig minister van Volkshuisvesting Beelaerts van Blokland. De eerste delen van het stadhuis werden echter reeds in februari 1977 in gebruik genomen door het Regionaal Archief. Dit archief bevond zich tot die datum aan het Grote Oost in het Drechterlandsehuis en ook gedeeltelijk in Enkhuizen, Hoogwoud en Obdam.[1] Het archief van de gemeente Medemblik zou pas na de zomervakantie van 1977 volgen.[2]

Het gebouw is aan de Nieuwe Steen en over de Groene Wijzend gebouwd, dit was voor de fusie de natuurlijke gemeentegrens. Als symbolische brug is het nieuwe stadhuis over de voormalige gemeentegrens heen gebouwd. De hoofdentree is in Hoorn gebouwd en de raadszaal in wat voorheen Zwaag was. Het voorste deel is als eerste in 1977 opgeleverd. Het tweede deel, met de raadszaal er in, werd in maart 1981 opgeleverd. Deze oplevering was 3 maanden voor de beoogde datum. De bouw van het tweede deel had ongeveer 16 maanden moeten duren.[3]

Architectuur

De architect heeft de opdracht gekregen iets van het West-Friese karakter in het gebouw terug te laten komen. Hij heeft dat zelf als vrij gesloten ervaren, terwijl hij juist een open en toegankelijk stadhuis moest ontwerpen.[4]

De gebruikte kleuren aan de buitenzijde (bruin, zwart en rood) komen binnen terug. Binnen is er gebruikgemaakt van schoon metselwerk en de primaire kleuren rood, blauw en geel. Naast de primaire kleuren is bruin gebruikt om alles met elkaar te verbinden. De enige ruimte waar ook andere kleuren zijn gebruikt is de raadzaal waar ook blauw-violet voorkomt. Het oudste deel van het gebouw bestaat uit twee vierkanten die in elkaar geschoven zijn, dit is te herkennen aan de binnenplaats links en de vide rechts. Op het vlak waar de vierkanten elkaar raken zijn het trappenhuis en de liften geplaatst. In het latere deel is het vierkant te herkennen aan de foyer waar omheen alle kantoren en de raadszaal zijn geplaatst. De foyer heeft een vide van drie verdiepingen met daarin een metaalplastiek van Joost Baljeu.[5]

Het kunstwerk in de voormalige vijver

De architectuur moest ook inspelen op de omgeving, het stadhuis moest uitstralen dat het gebouwd is voor een stad die haar bestaan te danken heeft aan het water. Onder andere om dat te benadrukken werd voor het stadhuis een vijver aangelegd met daarin een betonnen sculptuur. Door de ligging heeft het kunstwerk ook waterschade veroorzaakt in de kelder van het stadhuis. In de zomer van 2007 is de gemeente begonnen met het voorplein te wijzigen. De entree kreeg een nieuwe trap en het kunstwerk kwam in een grasperk te staan. Voor die tijd heeft de vijver jarenlang droog gestaan om meer wateroverlast te voorkomen.[6]

De volgende panden hieronder hebben elk de functie van stadhuis vervuld, door een onderdeel van de gemeente te huisvesten. Twee van de oude panden zijn gesloopt, de volgende adressen bestaan nog:

• 
  Het Statenlogement aan de Nieuwstraat
• 
  Het voormalige Protestants Weeshuis
• 
  Muntstraat 2-4
• 
  Muntstraat 6
• 
  Grote Noord 36
• 
  Roode Steen 15

• Op de dag van de opening en bij het latere afscheid van burgemeester Freerk Tjaberings kwam de kelder onder water te staan. De geur die hierdoor vrij kwam was in het gehele stadhuis te ruiken;
• Van de acht locaties die in de jaren 1970 naar het nieuwe stadhuis gingen waren er zes gevestigd in een rijksmonument.

• (nl) Buro voorlichting gemeente Hoorn, Stadhuis van Hoorn. Drukkerij Schneiders, Hoorn (1981), 18 pagina's.

Zie de categorie Stadhuis, Hoorn van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.