Sopraan (zangstem)

Een sopraan (uit het Italiaans: sopra: boven) is in de muziek een hoge vrouwelijke zangstem. Tevens is het een aanduiding voor een zangeres met een sopraanstem.

Sopraan, C₄ - C₆

Mezzosopraan, A₃ - A₅

Alt Contratenor, F₃ - F₅

Tenor, C₃ - C₅

Bariton, A₂ - A₄

Bas, E₂ - E₄

De sopraan heeft een ambitus (bereik) van de centrale c (= c¹ = c' = C₄ = 261,63 Hz[1]) tot a² = a'' = A₅ (880 Hz) in koormuziek en tot de hoge c (c³ = c''' = C₆ = 1046 Hz) of hoger in het operarepertoire. Sommige sopranen komen zelfs hoger dan f³ = f''' = F₆ (1396 Hz).

Enkele volwassen mannelijke zangers kunnen, zonder gebruik te maken van falset, ook zo hoog zingen als een sopraan, door gebruik te maken van een speciale techniek.

Sopraan is eveneens de naam van de eerste stem in de vierstemmige harmonieleer. Bij een vierstemmige bewerking van een lied krijgt de sopraan de melodie of een bovenstem.

In de opera wordt het timbre van sopraanstemmen bepaald door het Duitse Fachsysteem. Dit wil zeggen dat de stem wordt gekwalificeerd op grond van haar kleur, dit leidt echter weer tot verschillende subcategorieën die hieronder besproken worden. Verscheidene rollen worden meestal gezongen door sopranen die behoren aan een andere “Fach”. Sopranen zingen meestal de partij van de held(in) in een opera.