Sint-Lambertuskerk (Oirsbeek)
De Sint-Lambertuskerk in het Nederlands-Limburgse dorp Oirsbeek is een rooms-katholieke kerk in de Nederlands Zuid-Limburgse gemeente Beekdaelen. De kerk ligt midden in het dorp die samen met het rond de kerk gelegen kerkhof omgeven wordt door een ringmuur.
Sint-Lambertuskerk
| ||||
.JPG) | ||||
St. Lambertuskerk Oirsbeek - Raadhuisstraat 10 | ||||
| Plaats | Oirsbeek | |||
| Gewijd aan | Sint-Lambertus | |||
| Monumentale status | Rijksmonument | |||
| Monumentnummer | 33349 | |||
| Architectuur | ||||
| Architect(en) | Frits Peutz | |||
| Bouwmateriaal | baksteen en mergel | |||
| Afbeeldingen | ||||
 | ||||
| Lijst van rijksmonumenten in Oirsbeek | ||||
| ||||
Het gebouw is een zaalkerk en bestaat uit een westtoren, een tweebeukig schip (met zijbeuk aan de noordzijde) en een koor. Onder het koor bevindt zich een crypte. Het hele gebouw is opgetrokken in baksteen met speklagen van mergel afkonstig uit de Kloosterberg (Geulhem).
Het kerkgebouw is een rijksmonument en is gewijd aan Sint-Lambertus.
De link met de heilige Gerlachus komt ook naar voren in de naam van de plaatselijke harmonie Sint Gerlachus. Nog steeds (2006) houdt de vereniging ieder jaar in januari een jaarlijkse feestavond, de "Gerlachusviering", die voorafgegaan wordt door een heilige mis in de kerk.
Geschiedenis
Van 1273 tot de Franse tijd (1789) bezat het klooster van Sint-Gerlach bij Houthem het patronaatsrecht van Oirsbeek. Oirsbeek was de enige parochie waar het klooster van St. Gerlach de pastoor benoemde. De heilige 'Gerlachus van Houthem' (gestorven 1165 of 1166) is de meest bekende van de Nederlandse heilige kluizenaars. Hij leefde in de 12e eeuw in de buurt van Houthem bij Valkenburg. Het klooster van Houthem benoemt in 1273 als opvolger van pastoor van Haren pastoor Thibodon.
In de 13e/14e eeuw stond er in Oirsbeek al een kerkje dat was opgetrokken in maaskeien.
In 1514 werd de toren voorzien van een mantel van baksteen met speklagen van mergel.
In 1830 bouwde men tegen de toren een neoclassicistisch bakstenen kerkje, een zogenaamde waterstaatskerk, met een capaciteit van circa 200 personen.
In 1953 werd de uit 1830 daterende aanbouw gesloopt om op de plek waar toen reeds twee kerken gestaan hadden nieuwbouw te plegen. Alleen de toren bleef staan. De nieuwbouw liet men aansluiten op de stijl van de toren en was het ontwerp van architect Frits Peutz uit Heerlen.
Curiositeiten
- Mariabeeld uit omstreeks 1700
- Zilveren Monstrans ( omstreeks 1700 ), gemaakt door edelsmid Hans Filip Stenglin uit Augsburg (D).
- Altaar , 18de eeuw, heeft oorspronkelijk gestaan in de parochiekerk van Oud-Geleen. De beroemde televisieserie uit de jaren zeventig van de 20e eeuw Dagboek van een herdershond speelde zich in werkelijkheid af in Oud-Geleen.
- Binvignat orgel uit 1828. Joseph Binvignat was een orgelbouwer uit Maastricht.
- Op de zuidgevel van de toren een oorlogsmonument in geglazuurd terracotta door Renald Rats OFM ( tussen 1945-1949 gemaakt). Het stelt een engel voor die een op een knie zittende man in mijnwerkerstenue opheft. Tekst : TER GEDACHTENIS AAN HEN DIE HUN LEVEN GAVEN VOOR HET VADERLAND W.P. LEIJTEN + 1940 G.H. THIJSSEN + 1947 EN A.J.G. FLEISCHEUER + 1945 EN AAN HEN DIE OMKWAMEN BIJ OORLOGSONGEVAL H.M. ROBERTS EN M.H. SNIEKERS + 1942.
Oirsbeekse Geestelijken
- Voor 1273 : Pastoor Arnoldus van Haren (+12 juni 1273)
- 1273 Pastoor Thibodon
- 1329 Gerardus de Vivario
- Voor 1378 Christianus van Keulen
- 1378 Libertus van Culenbeke
- 1398 Godefridus de Cuney
- 1470 Laurentius Clerx
- 1523 Hendricus Cloop (niet residerend, plaatsvervanger Paulus Veghels)
- 1532 Johannes Stas
- 1534 Steven van Lenich (niet residered, plaatsvervanger Johannes)
- 1558 Judocus de Poel
- 1602 Nicolaas Klein
- 1610 Joannes Renckens
- 1623/1643 Pastoor Joannes Broekarts, geboren te Raeth bij Bingelrade ( Bron : Publications de la Société historique et archéologique dans le duche de Limbourg, 1869, Volume 6, blz 531 )
- 1657 Ignatius de Leerenboer
- 1666 Ignatius de Leeuwet
- 1682 N. Maubach
- 1684 Petrus Cuperus
- 1689 Joannes Daubach
- Voor 1721 Merman
- 1721 Conradus van Meven
- 1733 Franciscus Conradus de Wittgenstein
- 1756 F.A. Wiegels
- 1778 Pastoor Bernard Franzano ( bron= het boek "Oirsbeek een Valkenburgsch Dorp" )
- Rond 1800 N. Vrunjans
- 1802-1824 Arnold Edmond Nijbelen
- 1824-1843 Frans Jozef Jongen
- 1843-1875 Aegidius Jos. Schijns
- 1875-1895 Jan Hendrik Baggen
- 1895-1901 Ferd. M. Sarton
- 1901-1908 Antoon Th.J. Schmitz
- 1908-1922 Louis J.J.M. Coenen
- 1922-1926 Jacques Krijns
- 1926-1945 Jacques Rhoen
- 1945-1958 Petrus Josephus Mathieu Wolfs
- 1951-1955 Kapelaan van Laer
- 1955-1961 Kapelaan Janssen
- 1958-1965 Pastoor Josephus Gerardus Hubertus Spronck
- 1961-1969 Kapelaan Rody Schreinemacher
- 1965-1968 Pastoor Hubertus Maria Jacobs
- 1968-1981 Pastoor Henricus Joannes Andreas Sanders
- 1969-1972 Kapelaan Harrie Tacken
- 1982-2000 Pastoor Leonardus Hubertus Dohmen
- 2001-2012 Pastoor Leo Joseph Cordewener
- 2013- Pastoor L.M.R. Houben
.JPG)
Bronnen, noten en/of referenties
|