Rosi Braidotti

Rosi Braidotti groeide op in Australië en is daardoor in het bezit van zowel het Italiaanse als het Australische burgerschap. Ze groeide op in een tijd waarin steeds meer mensen het opnamen voor de vrouwenrechten, wat waarschijnlijk invloed heeft gehad op haar denken.

Ze haalde haar graden in de filosofie op de Australian National University in Canberra in 1977 en ontving daar eveneens de Universitaire Medaille in Filosofie en de Universitaire prijs Tillyard. Hierna besloot Braidotti haar doctoraal werk aan de Sorbonne in Parijs te doen, waar zij in 1981 haar filosofie-graad behaalde.

Sinds 1988 is Rosi Braidotti als docent verbonden aan de Universiteit Utrecht. In datzelfde jaar werd ze benoemd tot oprichtend professor van de leerstoelgroep Vrouwenstudies. In 1995 stichtte ze de Nederlandse onderzoekschool voor Vrouwenstudies, waar ze tot 2005 de positie van directeur innam.

Braidotti is een pionier op het gebied van Vrouwenstudies. Zo richtte ze het Thematische Netwerk voor vrouwenstudies (ATHENA) op en leidde dit tot 2005. Daarnaast was ze vanaf 2005 twee jaar lang een Leverhulme Trust Gast-Professor aan Birckbeck College in Londen, gaf ze in 2002 en 2003 college over Jean Monnet aan het European University Institute in Florence en was ze in 1994 lid van de School of Social Science van het Institute for Advanced Study aan Princeton. In de periode 2007-2016 was ze oprichtend directeur van het Centre for the Humanities bij de Universiteit Utrecht. Momenteel vervult Braidotti de functie van universiteitshoogleraar. Ze is verbonden aan de faculteit Geesteswetenschappen, Universiteit Utrecht.

Braidotti’s publicaties kunnen over het algemeen geplaatst worden onder continentale filosofie, en gaan in op onderwerpen die vallen onder sociale en politieke theorie, culturele politiek, gender, feministische en etniciteitstheorie. De kern van haar werk bestaat uit vier gerelateerde monografieën over het ontstaan van hedendaagse subjectiviteit waarin vooral de nadruk wordt gelegd op verschillen binnen de geschiedenis van de Europese filosofie en de politieke theorie. Haar filosofische projecten onderzoeken hoe er positief gekeken kan worden naar verschillen.

Beïnvloed door filosofen als Gilles Deleuze en vooral ‘Franse feministische-denker’ Luce Irigaray heeft Rosi Braidotti het postmoderne feminisme de Informatie-Eeuw in geleid. Ze heeft een pionierspositie vervuld bij het inbrengen van het Europese perspectief in feministische filosofie en heeft veel invloed gehad op het feminisme van de derde golf.

De filosofische overtuiging van Rosi Braidotti staat centraal in verschillende publicaties, waaronder:

• 1991 Patterns of Dissonance: An Essay on Women in Contemporary French Philosophy, waarin de grondslag wordt gelegd voor ideeën die in de eropvolgende trilogie verder ontwikkeld worden.

• 1994 Nomadic Subjects: Embodiment and Difference in Contemporary Feminist Theory. Hier wordt de vraag geformuleerd in concretere termen: hoe kunnen verschillen tussen geslacht, etnische achtergrond en culturele afkomst worden begrepen?

• 2002 Metamorphoses: Towards a Materialist Theory of Becoming: hierin worden niet alleen geslachtsverschillen geanalyseerd, maar ook het meer categorisch binair onderscheid tussen zelf en anderen.

• 2006 Transpositions: On Nomadic Ethics. Hier onderzoekt Braidotti de verschillende ethische benaderingen van verschil en diversiteit. Ze concludeert dat politieke participatie, morele empathie en sociale samenhang slechts kunnen bestaan op basis van erkenning van gelijkheid.

• 2009 La philosophie, là oú on ne l’attend pas. Beschrijving met autobiografische aspecten van de context vanaf de jaren '70 waarin de filosofie van Braidotti tot stand is gekomen.

• 2011 Nomadic Subjects: Embodiment and Difference in Contemporary Feminist Theory. Een uitgebreidere en herziene versie van de eerste editie.

• 2012 Nomadic Theory: The Portable Rosi Braidotti. Voortbordurend op haar voorgaande werk Nomadic Subjects en in dialoog met de filosofie van Gilles Deleuze, Michel Foucault en Luce Irigaray biedt dit boek een introductie in de nomadische filosofie van Braidotti en een theoretisch kader voor de hedendaagse politieke en culturele context.

• 2012 The Posthuman. Dit boek biedt zowel een introductie op als een belangrijke bijdrage aan hedendaagse posthumanistische debatten. Digitaal ‘second life’, genetisch gemodificeerd voedsel, geavanceerde protheses, robotica, reproductietechnieken: het zijn allemaal aspecten van onze geglobaliseerde en door techniek gedreven samenlevingen. Het traditionele onderscheid tussen het menselijke en het niet-menselijke is daardoor vervaagd. Volgens Braidotti moet dit niet worden gezien als verlies van cognitieve en morele beheersing over onszelf, maar helpt de postmenselijke benadering ons juist om betekenis te geven aan onze flexibele en meervoudige identiteiten. Braidotti stelt dat de uitdaging van de postmenselijke conditie is om kansen te grijpen voor nieuwe vormen van sociale binding en communityvorming, terwijl we tegelijkertijd duurzaamheid en empowerment nastreven.

Haar werk is in meer dan 20 talen vertaald.

Braidotti heeft door haar filosofische werk en haar aandeel voor de filosofie, meerdere onderscheidingen gekregen.

• Op 3 maart 2005 werd zij geëerd met de titel Ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw die zij kreeg van Koningin Beatrix
• In augustus 2006 ontving zij de Universitaire Gouden Medaille van de Universiteit van Lodz in Polen voor haar bijdrage aan Europese Vrouwen Studies.
• In mei 2007 werd haar een eregraad in Filosofie van de Universiteit van Helsinki toegekend, vanwege haar bijdrage aan de feministische theorie.
• In 2009 werd zij benoemd tot Honorary Fellow of the Australian Academy of the Humanities.
• In 2010 ontving zij de Erasmus prijs van de Europese commissie voor het opzetten van een Erasmus netwerk voor vergelijkende vrouwenstudies NOISE in 1989 en in 1997 het Europees netwerk ATHENA.
• In 2013 kreeg zij het eredoctoraat ‘Philosophiae Doctrix Honoris Causa’ van de universiteit van Linköping in Zweden.
• Vanaf 2014 is ze lid van Academia Europaea (MAE) binnen het onderdeel'Philosophy, Theology and Religious Studies'.

• Persoonlijke website Rosi Braidotti
• Pagina over Rosi Braidotti op de Feminist Theory Website
• Interview met Rosi Braidotti
• (en) Werken van of over Rosi Braidotti in bibliotheken (volgens de WorldCat-catalogus)