Roger Penrose

Penrose begon zijn wetenschappelijke carrière in de algebraïsche meetkunde. Toen hij in de periodes 1952-1955 en 1957-1960 in Cambridge werkte, wekten Hermann Bondt en Dennis Sciama zijn belangstelling op voor de algemene relativiteitstheorie. Dankzij zijn wiskundige achtergrond benaderde hij dat onderwerp anders dan tot dan toe gebruikelijk was. Hij had een bijzondere belangstelling voor de globale lichtkegelstructuur van de ruimtetijd en voor de vergelijkingen van velden met rustmassa 0.[1]

Hij is bij het grote publiek vooral bekend om zijn bijdragen aan de kosmologie, met name in de vorm van het boek The Nature of Space and Time ('De aard van ruimte en tijd') dat hij samen met de natuurkundige Stephen Hawking schreef. Op het terrein van de kunstmatige intelligentie is hij een bekende tegenstander van de theorie dat een sterke artificiële intelligentie (technisch afgekort als AI) mogelijk zal zijn. Ook de 'Penrose-betegelingen' zijn van zijn hand.

Penrose ontwikkelde samen met Stuart Hameroff een bewustzijnstheorie. Deze door hen 'Orchestrated Objective Reduction' (Orch-OR) of kortweg kwantumbewustzijn genoemde theorie heeft als grondslag het idee dat met anesthesie het bewustzijn wordt uitgeschakeld. Het begrijpen van de werking ervan zal, aldus deze wetenschappers, leiden tot het begrijpen van het bewustzijn. Volgens Hameroff veroorzaken de toegediende gassen structurele veranderingen in de tubuline-eiwitten die de cilindrische polymeren van de microtubuli vormen en die op hun beurt het cytoskelet in de zenuwcel vormen. Het bewustzijn zou worden ontregeld door het aan banden leggen van de beweeglijkheid van de elektronen binnen deze eiwitmoleculen.

Volgens Penrose en Hameroff is de opbouwlocatie van het 'kwantumbewustzijnspotentieel' de microtubulus, een circulatiesysteem (onderdeel van de cilia: dunne haarachtige uitsteeksels van de cellen) waarvan er honderden per neuron, in alle neuronen, aanwezig zijn, en die in staat zijn informatie te verwerken. De Orch-OR gaat uit van kwantumprocessen in deze microtubuli.

De tubuline-eiwitten in de microtubuli kennen twee 3D-configuraties elektronen die zich gedragen als golven of als deeltje), die in superpositie zouden kunnen voorkomen (de gelijktijdige aanwezigheid van verschillende staten of posities). Door wisselwerking tussen de tubuline-eiwitten en spreiding van kwantumstaten (als biologische 'kwantum bits' of 'qubit', oftewel 1 en/of 0 positie) over zenuwnetwerken, zouden de hersenen gelijken op een kwantumcomputer, dat door middel van kwantumspincoherentie non-lokaal informatie uitwisselt met bewustzijn, dat zij alsnog buiten de hersenen situeren.

Driehoek van penrose

De penrose-driehoek is een onmogelijk figuur, genoemd naar Roger Penrose, die deze herontdekte. De driehoek is echter als eerste getekend door de Zweedse kunstenaar Oscar Reutersvärd in 1934. Hij bevat drie balken die alle drie loodrecht op de andere twee lijken te staan, maar tezamen toch een driehoek vormen (zie de afbeelding).

Aperiodieke betegeling

Een Penrose-betegeling is een aperiodieke betegeling van een vlak, vernoemd naar Penrose, die de betegeling ontdekte in 1973. 3D-versies staan model voor quasi-kristallen.

• Penrose-diagram
• Bewustzijn
• Lijst met bewustzijnstheorieën

• (en) School of Mathematical and Computational Sciences, University of St Andrews - Biografie Roger Penrose (Engels)
• (en) Studium Generale Groningen, Archief 1999 - Korte biografie Roger Penrose