Rijsttafel
De rijsttafel is een combinatie van rijstschotels en bijgerechten uit de Indonesische keuken en Indische keuken, ontstaan in Nederlands-Indië, aangepast aan de Europese smaak. Er zijn veel verschillende gerechtencobinaties mogelijk zoals babi ketjap, rendang en sambal goreng. Daarbij kan kroepoek, atjar en seroendeng geserveerd worden om het een rijsttafel te maken. De gerechten komen uit alle delen van Indonesië.
Bij de combinatie van gerechten wordt gezocht naar evenwicht. Tegenover een zoet gerecht plaatst men een zuur gerecht, tegenover een vet gerecht een niet-vet gerecht. Een rijsttafel moet volgens sommigen uit minimaal 44 en volgens anderen 40 gerechten bestaan. Waarschijnlijk is dit gebaseerd op een heilig getal. Wanneer een rijsttafel minder gerechten bevat zou er gesproken worden over een mini-rijsttafel. Volgens anderen moet een rijsttafel altijd uit een oneven aantal gerechten bestaan.
Geschiedenis
Hoe de Rijsttafel is ontstaan is onduidelijk. Mogelijk is het een Indische variant van het Europese banket of een Europese interpretatie van de Indonesische selamatan (feestmaaltijd), of een combinatie van de twee.
Uit gastvrijheid en om in aanzien te stijgen lieten Europeanen in de koloniale tijd zo veel mogelijk gerechten tegelijk op tafel serveren, dit werd op den duur min of meer gestandaardiseerd en resulteerde in de Rijsttafel. Het gebruik kostte aardig wat geld, er moesten genoeg bedienden en koks betaald worden om alle gerechten te bereiden. In het 'Hotel des Indes' in Batavia werden er minstens 24 bedienden gebruikt om alles op te dienen[1]. De rijsttafel werd verspreid door Indiëgangers die zich voor de oorlog vestigden in Nederland.
De Chinese invloed is ontstaan door het uitwaaieren van grote aantallen Chinezen naar de Indonesische archipel. Rond het jaar 1700 kwamen veel Chinezen werken op de plantages. De Chinezen zijn een opvallend element in de Indonesische bevolking. Ze maken hier inmiddels al eeuwen deel van uit. Het is dan ook niet vreemd dat de Indonesische keuken beïnvloed is door de Chinese keuken.
De Indische Rijsttafel is een samensmelting van de Indonesische en Chinees-Indische keuken met de Nederlandse keuken, die begon in de tijd van Nederlands-Indië[2].
Doordat Indische Nederlanders in Nederland niet alle authentieke ingrediënten hadden om net na de Tweede Wereldoorlog Indische gerechten te maken vroegen ze Chinezen in de jaren zestig om de gerechten voor ze te maken. Op die manier hanteerden Chinees-Indische restaurants tevens het begrip Rijsttafel.
De Rijsttafel die bij deze restaurants geserveerd wordt is echter niet authentiek Indonesisch.