Rijnliga

Het Heilige Roomse Rijk in 1648.

De Rijnliga werd ontworpen door keurvorst Johann Philipp von Schönborn van Mainz en zijn hofmaarschalk Johann Christian von Boyneburg;[3] het Keurvorstendom Mainz zou de liga ook domineren.[1] Bij de oprichting op 15 augustus 1658 werden behalve de koning van Frankrijk en de keurvorst van Mainz ook de keurvorst van Keulen, de prinsbisschop van Münster, de graaf van Palts-Neuburg, de landgraaf van Hessen-Kassel, de hertog van Brunswijk en de koning van Zweden (voor Bremen-Verden) lid.[2] Later traden ook onder meer de keurvorsten van Hannover en Brandenburg toe.[1]

Officieel was het doel van de Rijnliga het handhaven de Vrede van Münster (1648), maar in feite was het verbond een instrument in de Duitse politiek van de Franse kardinaal Mazarin.[2] De Duitse staten, zowel protestants als katholiek, hoopten hun sinds 1555 gewonnen zelfstandigheid te bewaren tegenover de keizer en te voorkomen dat het huis Habsburg het Heilige Roomse Rijk weer zou gaan domineren.[3]

Het bondgenootschap gold aanvankelijk voor drie jaar en kon steeds met drie jaar worden verlengd. Dit is twee keer gebeurd. Gezien de machtsambities van Frankrijk onder 'zonnekoning' Lodewijk XIV, die evident werden door de Franse invasie van de Nederlanden tijdens de Devolutieoorlog (uitgebroken in mei 1667),[1] werd het verbond echter door de Duitse vorsten in augustus 1667 niet meer vernieuwd.[2] Een tijdje probeerde Frankrijk een nieuw verbond te sluiten met de belangrijkste leden van de Liga onder de naam 'Rheinbundrat', maar zonder veel succes. Met de Franse agressie tegen Lotharingen in 1669 en 1670 was de Rijnliga echt voorbij; de keurvorst van Mainz wendde zich in plaats van tot Parijs weer tot Wenen.[1]

Dit overzicht is mogelijk incompleet; u kunt helpen door het uit te breiden.