Reinheitsgebot
Het Reinheitsgebot (Reinheidsgebod of zuiverheidsgebod) is een Duitse regeling die haar oorsprong vindt in het hertogdom Beieren in 1516. Dit gebod geldt als de oudste nog bestaande warenwet ter wereld.
Volgens het Reinheitsgebot mocht bier alleen gemout gerst, water en hop bevatten. Het gebod verbiedt bovendien het gebruik van kruiden, gelatine en vruchten.
Geschiedenis
Het oorspronkelijke Reinheitsgebot bevatte geen gist als ingrediënt, omdat de werking van dit micro-organisme toen nog niet bekend was. Doel van het Reinheitsgebot, dat buiten Beieren onbekend was en dus ook geen invloed had op de elders gebruikte brouwmethoden, was mede om het gebruik van tarwe en rogge in bier te voorkomen, zodat deze granen voortaan voornamelijk voor brood gebruikt zouden worden. Het brouwen van bier met tarwe (Weizenbier) kwam in Beieren desondanks voor, maar slechts onder speciaal privilege van de hertog.
Het Reinheitsgebot had tevens een protectionistische werking, omdat het import van bieren uitsloot die niet volgens de Beierse regels waren gebrouwen.
In 1906 werd het Reinheitsgebot ingevoerd voor heel Duitsland. Dit had tevens een negatief effect op de productie van Noord-Duitse biersoorten die met andere granen en/of kruiden werden gebrouwen, zoals gose.
Naar aanleiding van een klacht bij de Europese Commissie in 1984, besloot het Europese Hof in 1987 dat het verbod op de invoer van (in het buitenland gebrouwen) bier, dat niet volgens het Reinheitsgebot gebrouwen was, het geldende vrije handelsverkeer binnen Europa onrechtmatig beperkte. Het Reinheitsgebot als zodanig bestaat heden ten dage dan ook feitelijk niet meer; wel bevat de Duitse Biersteuergesetz van 1923 (in de vorm van 1993) regels voor de samenstelling van bier. Het blijft geoorloofd om drank met allerlei toevoegingen te brouwen, maar dan mag de benaming bier niet worden gebruikt.
Trivia
Eind februari 2005 bepaalde het Bundesverwaltungsgericht (rechtbank) in Leipzig dat de Klosterbrauerei Neuzelle in Brandenburg haar brouwsel Schwarzer Abt, waaraan suiker is toegevoegd, toch "bier" mocht noemen. De brouwerij had hiervoor tien jaar lang een juridische strijd geleverd om deze drank als bier erkend te krijgen.
Brouwerijen gebruiken de slogan "Gebraut nach dem deutschen Reinheitsgebot" als een vorm van marketing. Wel moet bier waarvan op het etiket aangegeven wordt dat het volgens het Reinheitsgebot is gebrouwen volgens de wet ook daadwerkelijk aan dat voorschrift voldoen.
In december 2013 meldde de Duitse brouwersfederatie dat de vraag gesteld zou worden om het Reinheitsgebot op de lijst van "immaterieel cultureel erfgoed" van de UNESCO te zetten.[1]