Praktijkonderwijs

Het praktijkonderwijs is in Nederland een van de vier vormen van voortgezet onderwijs.

Niveaus in het voortgezet onderwijs in Nederland
Praktijkonderwijs vmbo lwoo Basisberoepsgerichte leerweg Kaderberoepsgerichte leerweg Gemengde leerweg Theoretische leerweg (mavo) havo vwo Atheneum Gymnasium
Portaal   Onderwijs

Er zijn in Nederland 176 scholen voor praktijkonderwijs (PrO), met in totaal ruim 29.000 leerlingen.[1] Het praktijkonderwijs is bedoeld voor leerlingen voor wie het behalen van een diploma in een van de leerwegen van het vmbo te hoog gegrepen is. Voorheen waren dat de scholen voor vso-mlk (voortgezet speciaal onderwijs voor moeilijk lerende kinderen).

Het praktijkonderwijs leidt leerlingen op voor wonen, werken, burgerschap en vrije tijd. Een klein deel stroomt door of haalt binnen het praktijkonderwijs niveau 1 van het mbo. Voor het praktijkonderwijs geldt geen cursusduur, maar wel een leeftijdsgrens van 18 jaar.

Het praktijkonderwijs is voor leerlingen van wie na onderzoek is gebleken dat zij recht hebben op deze vorm van voortgezet onderwijs. Het onderzoek richt zich op de intelligentie en er wordt een didactisch onderzoek afgenomen. Het IQ van de praktijkschoolleerling ligt tussen 55 en maximaal 75-80.[2] Uit een didactisch onderzoek van de leerling moet blijken dat hij of zij een leerachterstand heeft van ten minste drie jaar, gemeten vanaf groep 8 in het basisonderwijs. Het didactisch onderzoek bestaat uit testen op leesniveau, spelling, rekenen en begrijpend lezen.

Tijdens het vijf jaar durende praktijkonderwijs wordt de leerling via stages, theorie- en praktijkvakken toegeleid naar arbeid of naar arbeid en aanvullende scholing. Praktijkonderwijs is er, naast het toeleiden naar arbeid, ook op gericht de leerlingen competenties te laten ontwikkelen die zij na de school nodig hebben op het gebied van onder andere wonen, burgerschap en vrijetijdsbesteding.

Van de 176 zijn 58 scholen praktijkonderwijs verbonden aan scholengemeenschappen in het voortgezet onderwijs. Een klein aantal scholen voor praktijkonderwijs wordt binnen een mbo georganiseerd. De term moet niet verward worden met praktijkscholen van mbo's of hbo's, lastig is dat sommige scholen voor praktijkonderwijs zich "Praktijkschool" noemen.

Het Nederlandse praktijkonderwijs komt overeen met wat in Vlaanderen opleidingsvorm 3 is, binnen het buitengewoon secundair onderwijs.