Postdoctorale opleiding
Een postdoctorale opleiding is een opleiding die enkel toegankelijk is voor afgestudeerden die een masterdiploma (vroeger hun doctoraalexamen) aan een universiteit hebben behaald. Wanneer deze opleiding weer tot een mastertitel leidt, spreekt de Nederlandse wet van postinitiële masteropleiding in het wetenschappelijk onderwijs. Een soortgelijke opleiding wordt in Vlaanderen aangeduid als "ManaMa".
Nederland
Een postdoctorale opleiding duurt doorgaans één of twee jaar. Het kan een verdere specialisatie in het eigen vakgebied zijn, maar ook een beroepsgerichte opleiding, zoals de universitaire lerarenopleiding of de opleiding tot registeraccountant.
Vlaanderen
In Vlaanderen hanteert men voor een postinitiële masteropleiding de nieuwe benaming "ManaMa" (master na master). Zo zijn alle medische specialisaties en ook de opleiding tot huisarts ManaMa's.
Bolognahervorming
De term postdoctorale opleiding is ingevoerd bij de Bolognahervorming. Een vergelijkbare opleiding werd tevoren aangeduid als een "aanvullende licentie" of een postgraduaat, hoewel de officiële benaming was: "Voortgezette Academische Opleiding" en "Aanvullende Academische Opleiding".
Begripsverwarring
- De term postdoctorale opleiding dient niet verward te worden met de zogeheten postdoc: dit is een tijdelijke aanstelling voor een onderzoeker, nadat deze de doctorstitel heeft behaald.
- Daarnaast zijn er verscheidene opleidingen in Nederland die weliswaar aan de definitie voldoen, maar doorgaans geen postdoctorale opleiding worden genoemd, zoals medische specialisaties en de opleiding tot wetenschappelijk onderzoeker.