Vrije leermiddelen

Vrije leermiddelen (ook bekend als Open Leermaterialen en Open Educational Resources, OER) is (digitaal) onderwijsmateriaal dat beschikbaar is voor hergebruik. Het zijn werken van vrije inhoud met een educatief karakter. Dat betekent dat door de auteurs van dergelijke werken toestemming is verleend de werken vrij te gebruiken voor ieder doel, ze te kopiëren, te wijzigen en gewijzigde versies te herdistribueren. Dit gebeurt vaak met gebruik van Creative Commons-licenties.[1]

Open Leermaterialen Logo

Definities

Er zijn verschillende definities en opvattingen over vrije leermiddelen:

  • De UNESCO: onderwijsmateriaal, lesmateriaal, research materiaal in welk medium dan ook, digitaal of anders, in het publiek domein of onder een open licentie die vrije toegang, gebruik, wijzigen, en heruitgave door anderen mogelijk maakt zonder of met geringe beperkingen.[2]
  • De Kaapstadverklaring:[3] Open educatief materiaal hoort vrij gedeeld te worden door middel van open licenties die gebruik, herziening, vertaling, verbetering en delen door ieder toestaan. Bronnen horen gepubliceerd te worden in formats die gebruik en bewerking mogelijk maken en die aangepast zijn aan een verscheidenheid van platforms. Zo mogelijk horen ze ook beschikbaar te zijn in formats die toegankelijk zijn voor mensen met een handicap en voor wie nog geen toegang heeft tot internet.

Nederland

Er zijn in Nederland twee leermiddelenbibliotheken waarvan de inhoud vrijgegeven is onder "vrije licenties", zoals Creative Commons.[4] Beide zijn gesloten netwerken van scholen en bedrijven waarvan de inhoud oorspronkelijk alleen toegankelijk was voor hun deelnemers.

In december 2008 kondigde de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Ronald Plasterk, een publieke repository voor het onderwijs aan, genaamd Wikiwijs. Onder invloed van dit initiatief werd de inhoud van de genoemde leermiddelenbibliotheken in oktober 2009 toegankelijk gemaakt voor de docenten via VO-content,[5] een portaal van het Innovatieplatform Voortgezet Onderwijs (IP-VO) van de VO-raad.[6] De inhoud van Wikiwijs, grotendeels gemaakt en verzameld door docenten, is beschikbaar voor het publiek. In 2012 is de inhoud van Wikiwijs uitgebreid met onderwijsmateriaal uit PO, MBO, VO, SO, HBO en WO. Khan Academy en MIT OpenCourseWare stellen hun inhoud ook beschikbaar voor het publiek. Het Ruud de Moor Centrum aan de Open Universiteit Nederland is betrokken bij Wikiwijs.[7]

In Nederland is een UNESCO-leerstoel voor vrije leermiddelen, bezet door prof. Fred Mulder.[8]

SURF verzorgt het Trendrapport Open Educational Resources.[9]

Volgend op de ontwikkelingen met massive open online courses komt ook Open educational resources met een eigen versie, de mOOC ofwel micro Open Online Courses via OERu.[10]

Vlaanderen

In Vlaanderen is er één succesvolle onderwijsportaalsite / sociaal netwerk waar tienduizenden leerkrachten leermiddelen vrij delen onder Creative Commons-licentie: KlasCement. Dit platform staat open voor leerkrachten uit Vlaanderen en Nederland (met eigen curricula) en is ook vertaald naar het Engels, zodat het kan gebruikt worden door leerkrachten uit alle landen.

Zie ook
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.