Onze-Lieve-Vrouwetoren (Aarschot)

Omstreeks 1400 wordt de bouw ingezet van de toren, als onderdeel van de vijfde bouwcampagne van de bouw van de kerk. In 1452 werd de toren voltooid. Volgens de aantekening van Filips van Schoonhoven (koordeken van Aarschot van 1534 tot 1584) was deze toren in 1560 gemeten en hoger bevonden dan de toren van Sint-Rombouts te Mechelen, die 97.5 m hoog is.

Op 29 oktober 1572 werd de oorspronkelijke rechtopstaande houten spil, door de bliksem getroffen en vernield. In 1574 werd nieuwe torenbekroning geplaatst. Het werd een renaissancespits met de afgeknotte achtzijdige piramide, appel, lantaarn en peer. In 1756 werd Aarschot getroffen door een aardbeving. Aan o.a. de torenmuren zou de aardbeving ernstige schade hebben aangericht. In 1769 werd een nieuwe wijzer op het torenuurwerk geplaatst omdat er op die klok blijkbaar maar een wijzer stond die in zijn volle lengte doorliep van de zes tot de twaalf.

Eind 1847 werd de zuidgevel van de O.-L.-Vrouwetoren volledig gerestaureerd en in 1850 werden de herstellingswerken aan de westgevel van de toren beëindigd.

Binnenaanzicht van de Onze-Lieve-Vrouwetoren (westertoren) van Aarschot vanop de begane grond. Opvallend is dat er geen klokkengat werd voorzien.

In 1860 werd de toren door de bliksem getroffen tijdens een zwaar onweer. Door de brand die daarop uitbrak werd de peer van de torenbekroning volledig vernield en de windhaan en het torenkruis stortten neer. Op 18 mei 1908 was de nieuwe spil voltooid maar op 27 juni 1908 sloeg de bliksem weer in op de torenspits.

In 1943 werd de Onze-Lieve-Vrouwetoren beroofd van 3 van de 4 luidklokken. Enkel de kleinste St.-Michielsklok bleef hangen. In 2018 werd in het kader van de plaatsing van de Vredesbeiaard de klokkenkamer opgefrist en hersteld, verstevigingen aangebracht en de twee stenen spiltrappen werden toegankelijk gemaakt voor het publiek.

De massieve O.-L.-Vrouwetoren heeft een rechthoeking grondplan van 8,15 x 6.85 m inwendig, geflankeerd door twee traptorentjes, met onderbouw van 47,5 m is 85 m hoog. Oorspronkelijk had de toren een torenspil, vermoedelijk omringd door zes hoektorentjes, vandaar de naam "Onse Lieve Vrouwe van seven torens".

Deze renaissancespits met de afgeknotte achtzijdige piramide, appel, lantaarn en peer, was geïnspireerd op de bekroning van de kerktoren van Hoogstraten, die in de Tweede Wereldoorlog werd opgeblazen. De torenspits in Aarschot is het oudst bewaarde, originele voorbeeld van dergelijke torenspitsen in België. Andere voorbeelden zijn ook torens van Breda, Oosterhout, Alfen en Hilvarenbeek in Noord-Brabant, en de St.-Jan de Doperkerk te Werchter.

De Onze-Lieve-Vrouwetoren van Aarschot. De speklagen bestaande uit witte kalksteen en ijzerzandsteen zijn duidelijk te zien en zijn een dominant element in de kerken van de Demerstreek.

Het onderste gedeelte van de toren werd in drie steensoorten (speklagen) opgetrokken: witte kalksteen van Gobertingen; baksteen, in de vulling van de gewelven en op minder zichtbare plaatsen; ijzerzandsteen, die in de Demerstreek, van Diest tot Werchter, goedkoop en in dagzomende lagen werd opgedolven. Het gebruik van deze bouwstof is een kenmerk eigen aan de kerken die behoren tot de zgn. Demergotiek. In de bovengelegen verdiepingen (vanaf de horlogekamer tot de klokkenkamer) werd enkel witte kalksteen aangewend.

In 1583 waren de gewone inkomsten van het kerkbestuur zo laag, dat ze besloot om bij opbod kamers te verhuren aan de inwoners, die na de vlucht in hun totaal vernielde geboortestad waren teruggekeerd. De 'Ballinc'-kamer in de toren werd in vier delen verhuurd onder andere als stapelplaats.

In de toren werd een welluidend beiaardspel met 12 klokken aangebracht waarop alle mooie hymnen gespeeld konden worden. Die klokken werden vernield in 1578. Nadien kwamen nieuwe klokken in de toren die door de Fransen in 1798 werden weggehaald. Drie van de vier nieuwe klokken die terug in de toren werden gehangen, verdwenen in 1943 naar Duitsland. Drie nieuwe klokken werden in 1950 in de toren gehangen en in 2018 werd op basis van twee luidklokken ervan een nieuwe Vredesbeiaard geplaatst van 51 klokken.