Nulsomspel
Een nulsomspel is in de speltheorie een spel waarbij de opbrengst een constante waarde heeft. Als een speler wint, moeten de andere spelers evenveel verliezen: er is maar 1 buit te verdelen. Een voorbeeld is de schaakpartij, deze kan op drie manieren eindigen: 1-0, ½-½, of 0-1; in alle gevallen is de som van de scores gelijk.
Tegenwoordig is in de voetbalcompetitie een partij voetbal geen nulsomspel meer: een remise levert beide partijen samen minder op (1 + 1 = 2) dan een overwinning (3 + 0 = 3). Dit heeft dan ook gevolgen voor de te gebruiken strategie (en dat was de bedoeling van de voetbalbond - agressiever, meer aanvallend spel). Een andere bedoeling is het maken van afspraken tot gelijkspel onaantrekkelijk te maken.
Strategie
In de speltheorie is het bekend dat er voor elk nulsomspel voor twee spelers een ideale strategie bestaat - een strategie, zodanig dat afwijken van de strategie voor geen van beide spelers voordelig is. Dit kan wel een zogenaamde gemengde strategie zijn, waarbij bijvoorbeeld met kans 50% keuze A en met kans 50% keuze B moet worden gemaakt. Bijvoorbeeld bij het bekende spelletje steen, papier, schaar is de ideale strategie om elk van de 3 mogelijkheden met kans 1/3 te kiezen.
De uitkomst bij spelen volgens de ideale strategie ligt voor ieder spel vast en is of de eerste speler verliest niet, of de tweede speler verliest niet, of remise.
Er zijn ook spelen waarbij het resultaat van een speler niet ten koste hoeft te gaan van dat van een andere. De tegenspeler(s) wordt een medespeler.
Zie ook
Prisoner's dilemma is een bekend voorbeeld waarbij er geen sprake is van een nulsomspel.
Literatuur
- Von Neumann, J., Morgenstern, O., Theory of Games and Economic Behavior, Princeton University Press (Princeton, NJ, 1944). ISBN 978-0691003627