Monaziet

	Monaziet
	Mineraal
Chemische formule	(Ce,La,Y,Th)PO4
Kleur	Donkerbruin, roodbruin, oranje, geel of grijsgroen
Streepkleur	Gebroken wit
Hardheid	5,0 tot 5,5
Gemiddelde dichtheid	4,6 kg/dm3
Glans	Wasachtig
Opaciteit	Doorzichtig, doorschijnend tot opaak
Breuk	Conchoïdaal tot oneffen
Splijting	[001] Imperfect tot goed
	Kristaloptiek
Kristalstelsel	Monoklien
	Overige eigenschappen
Radioactiviteit	Soms licht radioactief
	Lijst van mineralen
Portaal	Aardwetenschappen

Het mineraal monaziet is een fosfaat met de chemische formule (Ce,La,Y,Th)PO₄. (De notatie wil zeggen dat er een kation van een van de tussen haakjes staande zeldzame elementen in de formule zit. Men heeft het bijvoorbeeld over Ce-monaziet als er cerium in de kristalformule voorkomt. Meestal komen alle vier de elementen voor als een mengreeks.)

Eigenschappen

Het (rood)bruine, grijze, groene of gele monaziet heeft een wasglans en een witte tot gebroken witte streepkleur. Het kristalstelsel is monoklien en de splijting is imperfect tot goed volgens kristalvlak [001]. De gemiddelde dichtheid is 4,6 kg/dm³ en de hardheid is 5 tot 5,5. Monaziet kan als er veel thorium in zit zwak radioactief zijn. Omdat thorium naar radium vervalt, kan er ook radium in monaziet voorkomen.

Monazietkristallen hebben een prismatische vorm, bij grote kristallen zijn de kristalvlakken vaak gestrieerd.

Voorkomen

Monaziet komt voor in stollingsgesteenten als pegmatieten, granieten, syenieten en carbonatieten, ook in metagranitische gneissen en aders in metamorfe gesteenten. Het wordt vaak samen met goud gevonden in placerafzettingen.

Kristallen groter dan een aantal centimeter zijn zeldzaam. Zeer grote kristallen worden gevonden in Arendal (Noorwegen), Mars Hill in North Carolina en Trout Creek Pass in Colorado in de Verenigde Staten.

Toepassing

Monaziet wordt gedolven om cerium, thorium en andere zeldzame aardes te winnen. Het wordt sinds de jaren 90 gebruikt voor radiometrische dateringen, zowel voor uranium-looddatering als thorium-uraniumdatering.

Zie de categorie Monazite van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.