Misdienaar
Een misdienaar is een leek die tijdens H. Missen van de Rooms-Katholieke Kerk de priester behulpzaam is. Een misdienaar is vaak jong. Er wordt soms een onderscheid gemaakt tussen misdienaar (tot 16 jaar) en acoliet (16 jaar en ouder).
Tarcisius is de patroonheilige van de misdienaars.
Taken
De taken van een misdienaar of acoliet zijn divers. Misdienaars en acolieten zijn verantwoordelijk voor het gereedmaken van de altaartafel. De ciborie of schaal met nog niet-geconsacreerde hosties en kelk worden door hen aan de priester gegeven. Ook zorgen zij voor water en wijn, zodat deze gemengd kunnen worden voorafgaand aan de consecratie en voor de handwassing. Daarnaast wordt een bel geluid bij binnenkomst en wordt er gebeld tijdens de consecratie. Ook de wierook en het wierookvat en het wijwatervat met daarin de wijwaterkwast vallen onder de taken van de misdienaar of acoliet. De acoliet deelt vaak ook de communie uit, al kan dat per priester, situatie of kerk verschillen. Ook het plechtig binnendragen van het evangelie, kaarsen (waaronder de Paaskaars) of het processiekruis kunnen tot de taken behoren.
Acolieten worden in het Latijn aangeduid naar hun functie:
- Croceferarius - kruisdrager
- Ceroferarius - lichtdrager
- Thuriferarius - wierookdrager
- Navicularius - wierookscheepdrager.
Tot ver in de 20e eeuw mochten in veel kerken meisjes en vrouwen geen misdienaar of andere functie (zoals lector) vervullen, omdat zij niet bevoegd waren het priesterkoor te betreden. In veel kerken hebben - onder invloed van de vernieuwingen binnen de Kerk - sindsdien meisjes-misdienaren hun intrede gedaan.
Acoliet
Een acoliet is een (jong) volwassene. Deze begeleidt de jongere misdienaars. De benaming acoliet betekent volgeling of aanhanger; het acolythaat behoorde vanouds tot de lagere wijdingen.
Kledij
Misdienaars en acolieten dragen een toga met daarover de superplie. Sinds het Vaticaans concilie dragen sommige misdienaars een albe. In Frankrijk en op veel plaatsen in Nederland bestaat een traditie dat misdienaars een albe en cingel dragen. Vanaf eind jaren 1970 ziet men vrouwelijke misdienaars, in een albe.
In de Anglicaanse Kerk draagt de acoliet die het kruis voortdraagt (Croceferarius) in processie een tuniek, het traditionele kleed van de subdiaken.
Externe link
- Handleiding voor misdienaars voor de Mis van Paus Pius V, een uitgave van Ecclesia Dei
- misdienaar.nl - Informatie voor misdienaars voor de Mis van Paus Paulus VI, een site van E.H. Seidel
 |
Zie de categorie Altar servers van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |