Miguel de Cervantes

Kerk waar hij werd gedoopt, Alcalá de Henares

Cervantes werd geboren in Alcalá de Henares, een universiteitsstad dicht bij Madrid. Zijn vader, Rodrigo de Cervantes, was barbier-chirurg en combineerde dus, zoals in die tijd gebruikelijk, de kappersstiel met het uitvoeren van kleine chirurgische ingrepen. Cervantes behoorde dus tot wat we de middenklasse kunnen noemen. Over zijn vroege jeugd is weinig bekend. Zijn familie lijkt nogal wat rondgereisd te hebben in Spanje en woonde onder meer in Sevilla, waar Miguel mogelijk de jezuïetenschool volgde. In 1566 vestigde het gezin zich in Madrid. Hoewel ze nabij de universiteit woonden volgde Cervantes nooit een universitaire opleiding. Het eerste spoor dat van zijn schrijversactiviteiten bekend is dateert uit 1569. Het komt uit een literaire compilatie van de directeur van de humanistische academie in Madrid, López de Hoyos. Hierin beschrijft deze Cervantes als 'onze jonge en dierbare leerling' en sluit ook enkele van Cervantes' gedichten in die de jongen opdroeg aan de nagedachtenis van de pas overleden koningin, Elisabeth van Valois (1546-1568).

Hoewel hij katholiek was, maakte zijn deels joodse afkomst dat hij het niet makkelijk had in het Spanje van de strenge contrareformatie. In 1569 verliet hij Spanje en trok hij in dienst van Giulio Acquaviva, die in 1570 kardinaal werd naar Italië. Daar publiceerde Cervantes enkele elegieën. In dienst van de Spaanse tercios trok hij door Italië en vocht hij tegen de Ottomanen in de Slag bij Lepanto, die plaatsvond op 7 oktober 1571.[1] In het gevecht verwondde hij zijn linkerhand die voorgoed verlamd bleef. Vanaf toen werd hij el manco de Lepanto (de gebrekkige van Lepanto) genoemd. Na zes maanden hospitaal in Messina was hij voldoende hersteld om weer in actieve dienst te gaan. Tijdens een verlof werd de galei die hem in 1575 naar Barcelona bracht gekaapt door Barbarijse zeerovers uit Algiers. Cervantes verbleef er vijf jaar als slaaf in gevangenschap en deed vier vruchteloze ontsnappingspogingen. Hij werd in 1580 vrijgelaten nadat er losgeld was betaald door zijn ouders en de Trinitariërs.

Terug in Spanje huwde hij met Catalina de Salazar y Palacios (1584) en publiceerde in 1585 La Galatea. Hij was verder enige tijd actief als handelaar en belastingambtenaar.

In 1597 begon hij, terwijl hij in Sevilla gevangen zat wegens onbetaalde schulden, met het schrijven van het boek Don Quichot. In 1605 publiceerde hij het eerste deel: El Ingenioso Hidalgo Don Quixote de la Mancha, in hedendaagse spelling 'Quijote' en in het Nederlands De vernuftige edelman Don Quichot(te) van La Mancha. Het boek was al meteen na verschijnen een groot succes, omdat het de eerste roman was waarin de draak werd gestoken met het klassieke epos. De hoofdpersoon in Don Quichot is een oude maar idealistische dwaas die, geholpen door zijn knecht Sancho Panza, ten strijde trekt tegen allerlei (vermeend) onrecht.

In 1613 publiceerde Cervantes Novelas Ejemplares (De voorbeeldromans), een collectie van 12 korte verhalen. Het tweede deel van Don Quichot verscheen pas 10 jaar later, in 1615. Ook in 1615 kwam Ocho Comedias y Ocho Entremeses Nuevos Nunca Representias uit.

De roman Don Quichot was weliswaar succesvol, maar Cervantes verloor de daardoor verworven inkomsten weer waardoor hij in 1616 in Madrid in armoede stierf. Na zijn dood werd zijn roman Los Trabajos de Persiles y Sigismunda uitgegeven. Cervantes beschouwde dit werk als wat de kroon op zijn oeuvre moest worden.

De invloed van Cervantes op het Spaans en het Frans was zo groot dat de Spaanse taal in beide landen als la lengua/la langue de Cervantes wordt beschouwd.

De Spaanse euromunten van 10, 20 en 50 cent tonen zijn beeltenis.

Vier eeuwen lang was onbekend waar Cervantes begraven was. Begin 2015 zijn de stoffelijke resten gevonden onder het Convento de las Trinitarias Descalzas-klooster (Klooster van de Ongeschoeide Trinitariërs) in het centrum van Madrid. Op 11 juni 2015 is hij herbegraven in de Sint Ildefonsokerk van dit klooster.[2]

• La Galatea (1585)
• Don Quichot van La Mancha (1605)
  Het boek werd in 1657 in het Nederlands vertaald door Lambertus van den Bos onder de titel "Den verstandigen vroomen ridder, Don Quichot de la Mancha". Met 12 gravures gestoken door Salomon Savery, was dit de eerste geïllustreerde uitgave van het boek. De vertaling van Van den Bos was razend populair en beleefde zevenmaal een herdruk. Tweemaal werd er een lofdicht gemaakt om de vertaling te eren.
• Novelas Ejemplares (1613)
• Los Trabajos de Persiles y Sigismunda (1616)

• Preciosa (Willem van Mieris)
• Cervantesprijs

• Don Quichot Librivox-audiobook en -e-book
• Cervantes in de Nederlanden tot 1746

Wikiquote heeft een of meer citaten van of over Miguel de Cervantes.

Bronnen die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Miguel de Cervantes op Wikisource.

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Miguel de Cervantes op Wikimedia Commons.