Max Reger
Max (Johann Baptiste Maximilian) Reger (Brand (Opper-Palts), 19 maart 1873 – Leipzig, 11 mei 1916) was een Duits componist, pianist, organist, dirigent en muziekpedagoog.
Max Reger
| ||||
 | ||||
Max Reger | ||||
| Algemene informatie | ||||
| Volledige naam | Max Johann Baptiste Maximilian Reger | |||
| Geboren | 19 maart 1873 | |||
| Overleden | 11 mei 1916 | |||
| Land |  | |||
| Werk | ||||
| Genre(s) | Klassiek | |||
| Beroep | Componist, muziekpedagoog, organist, pianist, dirigent | |||
| Instrument(en) | orgel, piano | |||
| (en) IMDb-profiel | ||||
| ||||
In Meiningen in de deelstaat Thüringen staat het Max Reger-archief dat aan zijn werk en leven is gewijd.
Levensloop
Reger studeerde bij Hugo Riemann aan de Hochschule für Musik und Theater in München en Wiesbaden (1890 - 1895) en vestigde zich in 1901 in München. In 1907 verhuisde hij naar Leipzig om daar hoogleraar in compositie te worden aan de universiteit. Tezelfdertijd was hij ook internationaal actief als dirigent en pianist. In 1911 werd hij dirigent aan het hoforkest van Meiningen. Reger leed aan alcoholisme en onderging een kuur in Meran. In 1914 nam hij ontslag als hofkapelmeester, maar pakte daarna toch weer zijn werk als docent en uitvoerend musicus op. In 1915 verhuisde hij naar Jena. Hij overleed in 1916 aan een hartaanval in zijn hotelkamer nadat hij met vrienden een restaurant had bezocht.
Hij componeerde stukken in vrijwel alle genres, maar steeds in pure abstracte vorm: hij was een fel voorstander van de absolute muziek. Zijn programmatische Vier Tondichtungen nach Arnold Böcklin vormen hierop een uitzondering: deze symfonische gedichten schreef hij bij vier schilderijen van de Zwitserse schilder. Reger stond sterk onder invloed van Bach, Beethoven, Schumann en Brahms, maar met als bijzonder kenmerk de zwevende tonaliteit die voortbouwt op de harmonische taal van Wagner. Zijn orgelmuziek werd beïnvloed door Liszt.
Een befaamd citaat van hem luidt: "Bach ist Anfang und Ende aller Musik": Bach is het begin en het einde van alle muziek.
Lijst van composities
Orkestwerken
- Heroide, symfonisch deel, 1889;
- Castra vetera (toneelmuziek), 1890;
- Symfonische deel in d, 1890;
- Lyrisches Andante (Liebestraum), voor strijkers, 1890;
- Scherzino, voor hoorn en strijkers, 1899;
- Elegie, op.261;
- 2 Romanzen, voor viool en orkest, op.50, 1900;
- Variaties en Fuga op een Thema van Beethoven, op.86, 1915;
- Sinfonietta, op.90, 1905;
- Suite im alten Stil, op.93, 1916;
- Serenade, op.95, 1906;
- Variaties en Fuga op een Thema van J.A. Hiller, op.100, 1907;
- Vioolconcert, op.101, 1908;
- Suite, voor viool en orkest, op.103a, 1908 (georkestreerd door Baranski);
- Symphonischer Prolog zu einer Tragödie, op.108, 1908;
- Pianoconcert, op.114, 1910;
- Eine Lustspielouvertüre, op.120, 1911;
- Konzert im alten Stil, op.123, 1912;
- Eine Romantische Suite, naar Eichendorff, op.125, 1912;
- 4 Tondichtungen nach Arnold Böcklin, op.128, 1913;
- Eine Ballettsuite, op.130, 1913;
- Variaties en Fuga op een Thema van W. A. Mozart, op.132, 1914;
- Eine vaterländische Ouvertüre, op.140, 1914;
Werken voor harmonieorkest
- Fanfaren für Infanteriekapelle uit het feestspel Castra vetera (1899/1900)
Werken voor koor en orkest
- Hymne an den Gesang (tekst van L. Steiner), voor mannenkoor en orkest, op.21, 1898;
- Gesang der Verklärten (tekst van K. Busse), op.71, voor koor en orkest, 1903;
- Psalm 100, op.106, voor koor en orkest, 1908;
- Die Nonnen (tekst van M. Boelitz), op.112, voor koor en orkest, 1909;
- Die Weihe der Nacht, op.119 (tekst van F. Hebbel), voor altstem, koor en orkest, 1911;
- Römischer Triumphgesang, op.126, voor mannenkoor en orkest, 1912;
- Requiem: 1e deel Totenfeier, voor 4 solostemmen en orkest, 2de deel Dies Irae, voor koor en orkest, (niet compleet), 1914;
- 2 Gesänge: Der Einsiedler op.144a (naar Eichendorff), voor bariton, klein koor en orkest;
- Requiem op.144b (naar F. Hebbel), voor alt of basstem, koor en orkest, 1915;
Werken voor solostem en orkest
- An die Hoffnung op.124 (naar Hölderlin), voor alt, mezzosopraan of bariton en orkest, 1914;
- Hymnus der Liebe op.136 (Jaco-bowski) Bar/A, orch, 1914
Werken voor orgel (selectie)
- Ein feste Burg ist unser Gott, Op. 27
- Freu dich sehr, o meine Seele, Op. 30
- Wie schön leucht’t uns der Morgenstern, Op. 40/1
- Straf mich nicht in deinem Zorn, Op. 40/2
- Alle Menschen müssen sterben, Op. 52/1
- Wachet auf, ruft uns die Stimme, Op. 52/2
- Hallelujah! Gott zu loben, Op. 52/3
Werken voor Cello
- Sonata op. 5 in F minor (1892)
- Sonata No2 op. 28 in G minor (1898)
- Sonata No3 op. 78 in F major (1904)
- Sonata op. 116 in A minor (1910)
Werken voor strijkkwartet
- Quartett in d moll (1888/89)
- Quartett in g moll op. 54 Nr. 1
- Quartett in a dur op. 54 Nr. 2
- Quartett in d moll op. 74
- Quartett in es dur op. 109
- Quartett in fis moll op. 121
Arrangementen
Arrangementen van muziek van Bach
- Suite (Bach/Reger-suite), 1915
- Aria O Mensch, bewein dein Sünden groß, voor strijkers, 1915
- Suite, voor fluit en strijkers;
Registraties
Literatuur
- Guido Bagier: Max Reger. Deutsche Verslags-Anstalt, Stuttgart/Berlin, 1923, 318 p.
- Elsa Reger-von Bagenski: Mein Leben mit und für Max Reger. Koehler & Amelang, Leipzig, 1930, 247 p.
- Erna Brand-Seltei: Max Reger. Jahre der Kindheit. Heinrichshofen, Wilhelmshaven, 1968, 128 p.
- Helmut Wirth: Reger. Rowohlt, Reinbek, 1973 (herdrukt in de reeks "rororo Bildmonographien"), 180 p. ISBN 3-499-50206-2
- Klaus Röhring (red.): Max Reger 1873-1973. Ein Symposion. Breitkopf & Härtel, Wiesbaden, 1974, 160 p. ISBN 3-7651-0082-X
- Rainer Cadenbach: Max Reger und seine Zeit. Laaber-Verlag, Laaber, 1991, 386 p. ISBN 3-89007-140-6
- Hermann Wilske: Max Reger. Zur Rezeption in seiner Zeit. Breitkopf & Härtel, Wiesbaden, 1995, 424 p. ISBN 3-7651-0301-2
- Susanne Popp: Max Reger. Werk statt Leben. Breitkopf & Härtel, Wiesbaden, 2015, 542 p. ISBN 978-3-7651-0450-3
Externe links
- Max Reger Institut (de) (en)
- The Max Reger Foundation of America (en)
- Bladmuziek van Reger op de website van het International Music Score Library Project