Maria Visitatiekerk (Krakau)

Volgens de overlevering werd in de 11e eeuw de eerste kerk op dezelfde plek door hertog Wladislaus I gesticht, nadat een visioen hem naar deze plek ten noordwesten van de stadsmuren bracht. Hier vond de koning in het zand bloeiende viooltjes die hem genazen van scheurbuik. Dit verklaart de alternatieve namen van de kerk: de karmelietenkerk op het Zand of Kerk van Onze-Lieve-Vrouw op het Zand.

De eerste kerk werd echter in 1395 gebouwd op initiatief van koningin Hedwig en koning Wladislaus II Jagiello. Op de buitenmuur van de kerk langs de Garbarskastraat bevindt zich een steen met een voetafdruk, die door de koningin zelf zou zijn geplaatst.

In 1397 werd de kerk aan Praagse karmelieten overgedragen, die op uitnodiging van de Poolse monarchen naar Krakau kwamen. Deze gotische kerk werd echter grotendeels verwoest tijdens de "Zweedse Zondvloed", zoals de bezettingsperiode van Polen door Zweden in 1655 wordt genoemd. De herbouw van de kerk volgde in barokke stijl en werd ingewijd in 1679.

Talrijke koningen kwamen naar deze kerk om te bidden en het was ook deze kerk waar koning Jan III Sobieski op 15 augustus 1683 bij de beeltenis van het genadebeeld Onze-Lieve-Vrouwe van het Zand bad, voordat hij ten strijde trok om het christelijke Wenen met succes te behoeden voor een islamitische verovering door de Ottomanen.

Toen in 1772 de Poolse onafhankelijkheidsbeweging de controle op de oude stad van Krakau verkreeg, gebruikten Russische troepen de net buiten de muren gelegen kerk als militair steunpunt, hetgeen het gebouw aanzienlijke schade opleverde.

De kerk is een eenvoudige uitvoering van de Petrus en Pauluskerk te Krakau, een kerkgebouw dat werd ontworpen naar het concept van de Romeinse jezuïetenkerk Il Gesù. Het hoogaltaar uit het einde van de 17e eeuw is een van de grootste houtgesneden hoogaltaren van Krakau en toont een reliëf van het bezoek van de Heilige Maagd aan haar nicht Elisabeth. Zeer bezienswaardig is ook het barokke koorgestoelte uit 1752 met tussen de beelden van engelen schilderwerken van scènes uit de geschiedenis van de orde van de karmelieten (Antoni Konikiewicz).

Onze-Lieve-Vrouwe van het Zand

Vanwege een genadebeeld van Onze-Lieve-Vrouwe van het Zand vormt de kerk een bedevaartkerk. De miraculeuze afbeelding van Maria met het Kind Jezus op haar arm meet 1,00 bij 1,50 meter en werd omstreeks 1500 door een onbekende monnik geschilderd. Oorspronkelijk bevond de afbeelding zich op een buitenmuur, maar later werd er een kapel overheen gebouwd. De afbeelding wordt door tal van overleveringen omgeven. Zo zou het kunstwerk slechts gedeeltelijk door de monnik zijn gemaakt. Nadat de monnik stopte met schilderen om deel te nemen aan de vespers, bleek de volgende ochtend bij hervatting van het werk dat het schilderij reeds geheel was voltooid. Ook verschenen er in 1518 op onverklaarbare wijze lichtjes rond de afbeelding. Nadat de Zweden de kerk verwoestten, bleef Onze-Lieve-Vrouwe van het Zand nagenoeg onbeschadigd. Deze gebeurtenis werd als een groot wonder uitgelegd en deed de cultus rond het genadebeeld fors aanzwellen.

In 1883 werden er kroontjes aan de afbeelding toegevoegd. Deze kroontjes werd gemaakt door de bekende Poolse kunstschilder Jan Matejko, die zelf in 1864 in de Onze-Lieve-Vrouw Visitatiekerk trouwde.

• (pl) Website Kerk van de Visitatie van de Heilige Maagd Maria

Zie de categorie Karmelietenkerk van het Zand, Krakau van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.