Magdalénien
Het Magdalénien (Engels: Magdalenian) is een van de latere culturen van het laat-paleolithicum in West-Europa. Het is genoemd naar de type vindplaats La Madeleine in de Dordogne. Deze periode, die eerst door Édouard Lartet en Henry Christy de "tijd van de rendieren" ("L'Age du Renne") werd genoemd, is voor veel mensen synoniem met rendierjagers, hoewel op de vindplaatsen ook een aantal bewijzen zijn gevonden voor de jacht op edelherten, paarden en andere grote zoogdieren die aan het einde van de ijstijd in Europa voorkwamen. De cultuur was geografisch gezien wijdverbreid. Er zijn jongere vindplaatsen gevonden tot in Portugal en in Oost-Europa vindt men het lokale Swiderien van Polen tot ver in Rusland.
De cultuur bestreek de periode van circa 18.000 tot 10.000 jaar geleden en eindigde met het einde van de ijstijd. Ze wordt gekenmerkt door kling-industrieën. De techniek is eenvoudiger dan die van het Solutréen. Een vernieuwing is de microliet. Het Magdalénien wordt typologisch verdeeld in zes fasen die, naar men aanneemt, een chronologische betekenis hebben (dat heeft geleid tot de indeling in vroeg-Magdalénien met de fasen 1, 2, 3 en laat-Magdalénien met de fasen 4, 5, 6). De eerste fasen worden herkend aan de wisselende verhoudingen van de klingen en specifieke variaties in de vorm van schrapers, de middelste fasen worden gekenmerkt door het verschijnen van microlieten (vooral de duidelijk herkenbare fijn getande microlieten) en de laatste fasen door de aanwezigheid van harpoenen, die gemaakt werden van bot, geweien en van ivoor.
Kunst
De kunst van het Magdalénien is rijk en divers. Er zijn duizenden schilderingen en tekeningen gevonden; daartoe behoren de meesterwerken van het paleolithicum - zoals de grotten van Lascaux en Altamira. Daarnaast zijn uit deze periode talrijke beeldjes bekend. Men versierde gebruiksvoorwerpen en wapens. Ook werden schelpen en tanden van roofdieren voor persoonlijke versiering gebruikt.
Enkele vindplaatsen in Frankrijk
- Lascaux (Dordogne)
- Laugerie-Haute (Dordogne)
- Laugerie-Basse (Dordogne)
- Limeuil (Dordogne)
- Teyjat
- Arudy (Pyreneeën)
- Marsoulas (Haute-Garonne)
- De grot van Mas d'Azil (Ariège)
- De grot van Niaux (Ariège)
- De enorme grot van Bédeilhac (Ariège)
- De Grotte de La Vache bij Niaux (Ariège)
- De grotabri Murat (gemeente Rocamadour, Lot).
- Grotte de Cottier, (Haute Loire)
Zie de categorie Magdalenian van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |