MAfestival Brugge

Het MA Festival, voluit het Musica Antiqua festival Brugge, is een festival voor oude muziek en authentieke uitvoeringspraktijk in Brugge. Op het programma staan concerten, meestercursussen, conferenties, bezoeken in het hinterland, tentoonstelling en instrumentenmarkt en een concours volgens een driejaarlijkse cyclus met om de beurt orgel, klavecimbel, pianoforte en andere barokinstrumenten evenals zang en ensembles. Dit gebeurt in het algemene kader van het Festival van Vlaanderen.

logo MAfestival t.e.m. 2019

Geschiedenis

De stad Brugge trad in 1960 toe tot het Festival van Vlaanderen. Er werd in de beginjaren vooral de nadruk gelegd op de tweejaarlijkse tentoonstellingen van Vlaamse Primitieven in Europees bezit. Stilaan groeide de idee om, gelet op de evolutie van het Festival van Vlaanderen in bijna uitsluitend muzikale richting, ook in Brugge een muzikaal luik te organiseren. Om dit te verwezenlijken werd in 1962 een vzw opgericht. Burgemeester Pierre Vandamme en twee schepenen behoorden tot de stichters namens de stad, samen met personen die hoofdzakelijk tot de muzieksector behoorden (Kamiel D'Hooghe, Jan Briers, Robrecht Dewitte, Herman Sabbe, kanunnik Paul François, Raymond Van Wassenhove). In 1963 werden 'Orgeldagen' georganiseerd. Het eerste officiële festival vond plaats in 1964.

Vanaf dat jaar en tot in 2004 werd het festival geleid door mede-oprichter en bezieler Robrecht Dewitte.

De organisator deed beroep op specialisten die met hun kennis van de evolutie in de muziekuitvoering van goede raad waren. Onder hen zijn te vermelden: Gustav Leonhardt, Kamiel D'Hooghe, prof. Marcel Boereboom, prof. Jozef Robijns, Pieter Andriessen en Johan Huys.

Voor de materiële organisatie stond een groep vrijwillige medewerkers in, die zichzelf de naam 'knokploeg' gaf en onder de leiding stond van Arnold Dewitte (tot 2008).

De directietaken werden na 2004 als volgt overgenomen:

  • 2004-2005: Bart Demuyt;
  • 2005-2007: Stefan Dewitte;
  • 2007-2009: Tomas Bisschop en Hendrik Storme;
  • 2009-2019: Tomas Bisschop;
  • Vanaf 2019: Tomas Bisschop (artistiek directeur) - Goedele Bartholomeeusen (zakelijk directeur)

De missie van het Brugse festival

Vanaf de aanvang stelden de organisatoren zich tot doel om niet zomaar wat concerten te organiseren, maar wel het eigen muzikaal verleden en het eigen muzikaal patrimonium te valoriseren en te actualiseren. Men wilde vooral aansluiten bij de hoogtepunten uit het Brugse verleden en van de stad opnieuw een ontmoetingscentrum maken voor specialisten, uitvoerders, instrumentenbouwers, pedagogen, studenten, melomanen en belangstellenden. De weg was hiervoor voorbereid door Safford Cape die al sinds 1961 door zijn in Brugge gehouden zomercursussen met Pro Musica Antiqua de toon had gezet. Vanaf 1964 werd de organisatie van wedstrijden concreet uitgewerkt binnen elkaar regelmatig opvolgende driejaarlijkse cycli. Meteen werd ook de nadruk gelegd op die wedstrijden, als belangrijkste mogelijkheid om de levendigheid en de uitstraling van het festival te ondersteunen en de ideeën die de organisatoren uitdroegen bij de jongere generaties te doen ingang vinden.

Naast deze concours werd ervoor gezorgd een brede waaier van activiteiten te ontwikkelen: tentoonstellingen en beurzen, interpretatiecursussen en masterclasses, forums, referaten, geleide bezoeken aan historische instrumenten in Vlaanderen, demonstraties en modeluitvoeringen. Wat de concertuitvoeringen betreft ging de aandacht naar minder bekende literatuur tot omstreeks 1800, vanaf de eigen muziekproductie van polyfonisten, tot alle uitingen van muziek in de renaissance en de barok. De instrumentenbeurzen (vooral die gewijd aan klavecimbel en pianoforte) groeiden uit tot belangrijke internationale ontmoetingsplaatsen.

Wedstrijden

De internationale wedstrijden Musica Antiqua startten in 1964 met een driejaarlijks concours voor orgel, gevolgd in 1965 door een driejaarlijks concours voor klavecimbel, bijvoeglijk voor basso continuo en vanaf 1983 ook voor pianoforte. In 1972 werd de wedstrijd uitgebreid met blokfluit en startte men ook de wedstrijd voor ensembles (die vanaf 2000 samenviel met het orgelconcours). Het programma voor barokinstrumenten werd steeds uitgebreider. Kwamen de lijst aanvullen: traverso, barokhobo, luit, cornetto, barokviool en -cello, viola de gamba ... Sedert 1984 kwam ook zang aan bod.

Bij de juryleden vindt (of vond) men o.a. Gustav Leonhardt, Thurston Dart, Barbara Schlick, Barthold Kuijken, Wieland Kuijken, Wolfgang Brunner, Florian Heyerick, Ton Koopman, Frans Brüggen, Anner Bijlsma, Xavier Darasse, Michel Chapuis, Scott Ross, e.a. Johan Huys kwam in 1977 voor het eerst in de jury (klavecimbel) en zat vanaf 1981 alle jury's voor.

Internationaal orgelconcours

Vanaf 2000 aangevuld met internationaal concours ensembles oude muziek

1964

1967

1970

1973

1976

1979

1982

1985

1988

1991

1994

1997

2000

2003

2006

2009

Internationaal concours voor klavecimbel, basso continuo en vanaf 1983 ook pianoforte

1965

1968

1971

1974

1977

1980

1983

1986

1989

1992

1995

1998

2001

2004

2007

2010

2012

2013

2015

2016

2018
  • Jury klavecimbel: Johan Huys, Carole Cerasi, Andrea Marcon, Olga Martynova, Skip Sempé, Menno van Delft
  • aantal kandidaten: 77
  • laureaten: 1ste prijs: Andrea Buccarella (Italië) - 2de prijs: Alexander von HeiBen (Duitsland) - 3de prijs: Anastasia Antonova (Rusland) & Critsiano Gaudio (Italië) Prijs van het publiek: Rossella Policardo (Italië)

2019
  • Jury pianoforte: Johan Huys, Wolfgang Brunner, Piet Kuyken, Bart van Oort, Christine Schornsheim, Keiko Schichijo
  • laureaten: 1ste prijs: Aurelia Visovan (Roemenië) - 2de prijs: Dmitry Ablogin (Rusland) - 3de prijs: Emil Duncumb (No/Uk/Hr) Eervolle vermelding: Ekaterina Polyakova (Rusland) Eervolle vermelding: Tzu Yu Yang (Taiwan) Prijs van het publiek: Dmitry Ablogin (Rusland)

Internationaal concours Musica Antiqua: blokfluit en andere instrumenten, zang, alsook (tot en met 1996) ensembles

1972

1975

1978

1981

1984
  • Jury: Judith Nelson, Ingrid Seifert, René Clemencic, Johan Huys, Konrad Junghänel, Hans-Martin Linde, Patrick Peire
  • aantal kandidaten soli: blokfluit: 36 - barokcello: 1 - barokhobo: 1 - barokviool: 5 - luit: 12 - traverso: 4 - viola da gamba: 6 - zang: 6
  • aantal kandidaten ensembles: 12
  • laureaten: soli: 2e prijs: blokfluit: Aldo Abreu (Venezuela) & J. Tol (Nederland)- luit: Robert Barto (USA) - 3e prijs: barokzang: D. Minster (USA) - barokviool: M. Utiger (USA)
  • laureaten ensembles: 1e prijs: Lous Landes Consort (Frankrijk) - 2e prijs: Fontana Musicale Wien (Oostenrijk)

1987

1990
  • Jury: Robert Barto, Johan Huys, Marie Leonhardt, Hans-Martin Linde, Barbara Schlick, August Wenzinger
  • aantal kandidaten: barokviool: 4 - blokfluit: 47 - viola da gamba: 4 - luit: 12 - traverso: 18 - zang: 22 - ensembles: 19
  • laureaten: 1e prijs: blokfluit: Matthias Maute (Duitsland) - 2e prijs: luit: Joachim Held (Duitsland) - 3e prijs: traverso: Isabelle Lamfalussy (België) & zang: Kai Wessel (Duitsland)
  • laureaten ensembles: 1e prijs: La Fenice (ensemble) (Frankrijk) & Vier op 'n rij (ensemble) (België) - 2e prijs: La Folia (ensemble) (Oostenrijk).

1993
  • Jury: René Clemencic, Enrico Gatti, Johan Huys, Barthold Kuijken, Judith Nelson, Toyohiko Satoh, Paul Van Nevel
  • aantal kandidaten: barokhobo: 8 - barokviool: 5 - blokfluit: 54 - luit: 7 - traverso: 19 - zang: 27 - ensembles: 19
  • laureaten: traverso: 1e prijs: Kate Clark (Australië) - zang: 2e prijs: Elisabeth Scholl (Duitsland) - blokfluit: 3e prijs: Michaël Form (Duitsland) - barokviool: 3e prijs: Hélène Schmitt (Frankrijk) - zang: 4e prijs: Chinatsu Kijima (Japan) - barokhobo: 4e prijs: Ann Van Lancker (België)
  • laureaten ensembles: 1e prijs: Trio Van Beethoven (Japan) - 2e prijs: Flûte Harmonique (Duitsland) - 3e prijs: Les agréments (Canada) - 4e prijs: Les Hauts et les Bas (Zwitserland)

1996
  • Jury: Chiara Banchini, Wieland Kuijken, Barbara Schlick, Philip Pickett, Günther Höller, Toyohiko Satoh, Johan Huys
  • aantal kandidaten: Blokfluit: 42 - Luit: 8 - Strijkers: 17 - Traverso: 21 - Zang: 28
  • aantal kandidaten ensembles: 27
  • laureaten: solisten: 1e prijs: traverso: Benedek Csalog (Hongarije) - 2e prijs: zang: Yu Kobayashi (Japan) - 3e prijs: gamba: Imke David (Duitsland) - 4e prijs: zang: Hedvig Åberg (Zweden) - 5e prijs: zang: Jan Van Elsacker (België) - 6e prijs: blokfluit: Martin Schmeding (Duitsland) - 7e prijs: barokcello: Mimè Yamahiro (Japan)
  • laureaten ensembles: 1e prijs: Trio Eroica - 2e prijs: The Carolinian Consort - 3e prijs: Les Quatre

1999
  • Jury: Agata Sapiecha, Barbara Schlick, Paolo Grazzi, Johan Huys, Barthold Kuijken, Wieland Kuijken, Toyohiko Satoh, Marius van Altena
  • aantal kandidaten:
  • laureaten: 1e prijs: viool: Takeshi Kiriyama (Japan) - 2e prijs: blokfluit: Ruth Van Killegem (België) & traverso: Liliko Maeda (Japan) - 3e prijs: traverso: Kiyomi Suga (Japan) & zang: Elisabeth Holmertz (Zweden) - 4e prijs: zang: Knut Schoch (Duitsland), - 5e prijs: blokfluit: Carles Vallés (Spanje)

2002
  • Jury: Masahiro Arita, Patrick Beuckels, Diego Fasolis, Johan Huys, Eva Legêne-Andersson, Marcel Ponseele, Barbara Schlick, Jaap ter Linden, Lucy van Dael
  • aantal kandidaten: zang: 51 - blokfluit: 39 - traverso: 25 - hobo: 4 - viool: 12 - cello: 11
  • laureaten: 1e prijs: viool: Fiorenza De Donatis (Zwitserland) - 2e prijs: tenor: Makoto Sakurada (Japan))- 3e prijs: altus: Yosemeh Adjei (Duitsland) - 4e prijs: traverso: Georges Barthel (Frankrijk) - 5e prijs: altus: Alexander Schneider (Duitsland ) - 6de prijs: ex aequo cello: Marian Minnen (België ), tenor: Seung-Hee Park, cello: Ariane Spiegel (Duitsland ), & traverso: Stefanie Troffaes (België)

2005
  • Jury zang en strijkers: Kees Boeke, Patricia Bovi, Jill Feldman, Hélène Schmitt, Marius van Altena
  • Jury houtblazers en luit: Johan Huys, Jan De Winne, Bruce Dickey, Michael Schneider, Paul O'dette
  • aantal kandidaten: zang: 38 - barokviool: 15 - viola da gamba: 5 - Barokcello: 7 - blokfluit: 36 - barokhobo: 7 - cornetto: 1 - luit: 6 - traverso: 20
  • laureaten: 1e prijs: viool: Miki Takahashi (Japan) - 2e prijs: blokfluit: Tomokazu Ujigawa (Japan) - 3e prijs: viool: Swantje Hoffmann (Duitslandl) & traverso: Reiko Tsuiki (Japan) - 4e prijs: sopraan: Naoco Kaketa (Japan) - 5e prijs: cello: Claire Gratton (Frankrijk)

2008

2011

Internationale wedstrijd Musica Antiqua voor traverso, barokviool, barokcello en viola da gamba.

2014

Internationale wedstrijd Musica Antiqua voor blokfluit, barokfluit, barokviool, barokcello en viola da gamba

2017

Internationale wedstrijd Musica Antiqua 2017 voor blokfluit, traverso, barokhobo, barokviool, barokcello en viola da gamba

  • Johan Huuys, Jan De Winne, Xenia Löffler, Dorothee Oberlinger, Enrico Onofri, Marco Testori, Mieneke van der Velden, Peter Van Heyghen.
  • aantal kandidaten: 124
  • Laureaten: 1ste prijs: barok viool: Evgenii Sviridov (Rusland) - 2de prijs: recorder: Yeuntae Jung (Kroatië) - 3de prijs: recorder: HyeonHo Jeon (Kroatië) EUBO Development Trust Award: recorder: Friederike Vollert (Duitsland) Eervolle vermelding: recorder: Friederike Vollert (Duitsland) & barok viool: Alfa Bakieva (Rusland) Prijs van het publiek: barok vioool: Evgenii Sviridov (Rusland)

Concerten

Het festival programmeert jaarlijks een aantal concerten, masterclasses en workshops over oude muziek. Meestal concentreert men de evenementen rond een bepaald thema. In 2009 stond de Italiaanse muziek van omstreeks 1600 centraal. In 2010 was het de invloed uit niet-westerse culturen op barokmuziek, onder de titel 'Orient Express'.

Naast enkele grote concerten evenals de middagconcerten die sinds 2002 in het Concertgebouw plaatsvinden, worden de meeste avondconcerten en nocturnes gehouden in kerken zoals de Sint-Jakobskerk, de Sint-Gilliskerk, de karmelietenkerk, de Sint-Annakerk en de Sint-Walburgakerk, maar ook in andere historische locaties in Brugge (Stadsschouwburg of stadhuis) en in de omgeving van Brugge (de schuur van Ter Doest en de kerk van Lissewege bijvoorbeeld). De locaties worden gekozen in functie van de akoestiek van de ruimte en van de tijdsgeest van de uit te voeren muziek.

Ook loopt er tijdens het festival een expo in de hallen van het Brugse belfort over historische instrumenten en een beurs van te koop aangeboden nieuwe instrumenten. Vooral de driejaarlijkse klavecimbel- en pianoforte-expo geniet wereldfaam.

Jaarthema
  • 1964: Orgelweek
  • 1965: Johann Sebastian Bachweek
  • 1966: Polyphonieweek en Vivaldiweek
  • 1967: Georg Friedrich Haendelweek
  • 1968: Johann Sebastian Bach en tijdgenoten
  • 1969: Luister van de Barok en de Renaissance
  • 1970: Week van Engelse Muziek
  • 1971: Johann Sebastian Bach en zijn tijdgenoten
  • 1972: Triomf van de vocale kunst
  • 1973: Musica Britannica
  • 1974: Musica Polyphonica
  • 1975: Monteverdi - Mozart
  • 1976: Musica Britannica
  • 1977: Johann Sebastian Bach en zijn Tijd
  • 1978: De Latijnse Wereld - Vivaldiweek
  • 1979: Musica Antiqua
  • 1980: Musica Antiqua: Feestconcerten
  • 1981: Musica Antiqua
  • 1982: Musica Antiqua
  • 1983: Van Barok tot Klassiek
  • 1984: Panorama van de Latijnse Wereld
  • 1985: Prinsen van de Muziek
  • 1986: Van Barok tot Klassiek
  • 1987: De Latijnse Wereld
  • 1988: Musica Britannica
  • 1989: Weense en Brusselse Kapelmeesters
  • 1990: De Latijnse Wereld
  • 1991: Musica Britannica - Vivaldi en Venetië - Mozart en Tijdgenoten
  • 1992: Spanje en de Nieuwe Wereld - Bach en Tijdgenoten
  • 1993: Van Middeleeuwen tot Vroeg-Romantiek
  • 1994: Musica Britannica - Musica Sacra
  • 1995: Bach en Tijdgenoten - Henry Purcell
  • 1996: De Mediterrane Wereld - Duizend jaar Oostenrijk
  • 1997: Musica Sacra - Musica Britannica
  • 1998: Bach en Tijdgenoten
  • 1999: De Eeeuw van de Verlichting
  • 2000: Musica Sacra - Musica Britannica
  • 2001: Bach en Tijdgenoten
  • 2002: Musica Festiva - Musica Polyphonica - Musica Medditeranea
  • 2003: Musica Festiva - Musica Sacra - Musica Britannica
  • 2004: Omtrent Bach
  • 2005: Corpus in Musica Antiqua
  • 2006: Venezia - Mozart
  • 2007: L'Année d'Orphée & Parijs
  • 2008: Rule Britannia!
  • 2009: Modern Times in Early Music
  • 2010: Orient Express
  • 2011: Testament - Lofzang op het leven en de dood
  • 2012: Triste plaisir et douloureuse joye
  • 2013: Celebrate this festival
  • 2014: Metamorfosen
  • 2015: Omnia vanitas
  • 2016: Lof der Zotheid
  • 2017: La Divina Commedia
  • 2018: Cherchez la femme
  • 2019: Ex Machina. God, mens en machine
  • 2020: Mind - body - passion

Literatuur
  • Programmabrochures van 1964 tot 2019
  • Robrecht DEWITTE, 40 Jaar Musica Antiqua, 1964-2003, Brugge, 2003
  • Sofie TAES, Het klavecimbel van Ligeti, Brugge, 2013.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.