Ludophus van Saksen

Ludolphus van Saksen (c. 1295 – 1378), tevens gekend als Ludolphus de Saxonia en Ludolphus de Kartuizer, is een Duitse rooms-katholieke theoloog uit de veertiende eeuw.

Vita Christi Vol. 1, folio

Zijn belangrijkse werk, voor het eerst gedrukt in de jaren 1470, was de Vita Christi (Leven van Christus).[1] Het had een belangrijke invloed op de ontwikkeling van de technieken voor christelijke meditatie door de invoering van het concept van onderdompeling en zichzelf projecteren in een Bijbelse scène over het leven van Christus. Dit werd populair binnen de beweging van de Devotio Moderna, en beïnvloedde later Ignatius van Loyola.[2]

Biografie

Er is weinig gekend over het leven van Ludolphus van Saksen. Hij werd vermoedelijk geboren omstreeks 1295, maar dit is onzeker.[3] Er is geen zekerheid over zijn geboorteland. Niettegenstaande zijn bijnaam "van Saksen", kan hij -zoals Jacques Échard aanduidt- even goed geboren zijn in het bisdom Keulen of in het bisdom Mainz, die beide tot de provincie Saksen behoorden. Vermoedelijk omstreeks 1310 werd hij eerst dominicaan.[4] Hij had er een schitterende parcours in literaire en theologische studie, en heeft er vermoedelijk de spiritualiteit van Johannes Tauler en Hendricus Suso leren kennen.

Nadat hij vermoedelijk een dertigtal jaar van actief leven werd hem in 1340 de toestemming gegeven om kartuizer te worden. Hij voelde zich aangetrokken tot een strikter leven van stilte en eenzaamheid zoals dit door deze orde in de praktijk wordt gebracht.[5] In dat jaar trad hij in in de kartuizerij van Straatsburg. Drie jaar later werd hij geroepen de leiding op zich te nemen van de in 1331 gestichte kartuizerij van Koblenz; maar gewetensbezwaren leidden ertoe dat hij reeds in 1348 zijn ambt van prior neerlegde. Nadat hij opnieuw een eenvoudige monnik werd, leefde hij de laatste dertig jaar van zijn leven in afzondering en gebed. Hij stierf op 13 april 1378 in zijn tachtiger jaren. Hij werd alom erkend voor zijn heiligheid, alhoewel hem nooit een publieke verering te beurt viel.

Werken

Ludolphus is in het bijzonder gekend voor twee werken:

  • Een commentaar op de Psalmen, getiteld Enarratio clarissima in Psalmos. Deze is beknopt, maar gebruikt een uitstekende method, helderheid en soliditeit. Hij ontwikkelde een bijzondere spiritualiteit, overeenkomstig de interpretaties van de Hiëronymus, Augustinus, Cassiodorus en Petrus Lombardus. Deze commentaar was bijzonder popular in Duitsland en is ons gekend door verschillende edities, waarvan de oudste dateert van 1491 en deze van Montreuil-sur-Mer van 1891.
  • Zijn belangrijkste werk, Vita Christi, is niet zomaar een eenvoudige biografie, maar de combinatie van een geschiedenis, een commentaar op de evangelies met lange stukken tekst van de kerkvaders, een serie dogmatische en morele verhandelingen, een spirituele onderrichting, een mediatie en gebeden; dit alles in verhouding tot het leven van Christus vanaf zijn geboorte tot en met zijn Hemelvaart. Omwille van zijn populariteit werd het een summa evangelica genoemd, waarin de auteur op een condense wijze samenvat wat meer dan 60 auteurs over deze godsdienstige onderwerpen geschreven hebben.

Het is tevens mogelijk dat Ludolphus ook de Speculum Humanae Salvationis schreef.[6] Andere verhandelingen en preken van hem zijn verloren of kunnen slechts zeer twijfelachtig aan hem worden toegeschreven.

Invloed

Rond 1400 ontstond in de Nederlanden Dat Leven ons Heren Jhesu Cristi, een compilatie van de Vita Christi en de Meditationes vitae Christi van pseudo-Bonaventura, zodat men ook wel spreekt over het pseudo-Bonaventura-Ludolfiaanse Leven van Jezus. Dit door leken geschreven werk kende grote verspreiding in de Nederlanden en Duitsland. Het meditatieve aspect ervan beïnvloedde Thomas a Kempis. Diens beroemde werk De imitatione Christi is zelfs enige tijd aan Ludolphus van Saksen toegeschreven, zij het incorrect.

Voetnoten
  1. Catholic encyclopedia
  2. Christian spirituality: an introduction door Alister E. McGrath 1999 ISBN 978-0-631-21281-2 p. 84–87
  3. Catholic Encyclopedia geeft 1300; voor de datering van 1295, zie Charles Abbott Conway, The Vita Christi of Ludolph of Saxony and late medieval devotion centred on the incarnation: a descriptive analysis, (Salzburg, 1976), p. 1
  4. Deze veronderstelling is gebaseerd op zijn geschatte geboortedatum en de normale ouderdom voor een intrede bij de dominicanen.
  5. Charles Abbott Conway, The Vita Christi of Ludolph of Saxony and late medieval devotion centred on the incarnation: a descriptive analysis, (Salzburg, 1976), p1
  6. Adrian Wilson en Joyce Lancaster Wilson (1984), A Medieval Mirror, Berkeley: University of California Press, CDlib.org p.26-7.

Bronnen
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.