Poroetsjik Kizje: Symfonische suite opus 60
De novelle Poroetsjik Kizje (Luitenant Kizje) van Joeri Tynjanov werd door de Rus Alexander Fajntsimmer in 1934 verfilmd. In deze novelle schetst Tynjanov de militaire loopbaan van een officier die zijn ontstaan te danken heeft aan een simpele schrijffout van een militaire schrijver. Hoewel hij dus niet echt bestaat, gebeuren er toch bijzondere avonturen met hem, of worden aan hem toegeschreven.
Symfonische suite Poroetsjik Kizje ( Luitenant Kizje ) | ||||
| Componist | Sergej Prokofjev | |||
| Soort compositie | orkestwerk | |||
| Gecomponeerd voor | orkest | |||
| Opusnummer | 60 | |||
| Compositiedatum | 1934 | |||
| Première | 1934 | |||
| Oeuvre | Oeuvre van Sergej Prokofjev | |||
| ||||
Zijn landgenoot Sergej Prokofjev kreeg de opdracht de muziek bij deze film te schrijven. Voor de concertzaal stelde Prokofjev later uit die muziek een suite samen, waarin in vijf delen het leven van luitenant Kizje wordt geschetst. Soms wordt bij deze muziek een bariton ingezet.
- De geboorte van Kizje
- Romance
- De bruiloft van Kizje
- Trojka
- De dood van Kizje
De delen 1, 3 en 5 bevatten de hoogtepunten die zich in een mensenleven voordoen, en worden dus als belangrijkste thema’s gezien. In deel 1- waarbij je eigenlijk niet van een geboorte kunt spreken, maar meer van een ontstaan - opent een solotrompet het verhaal en bevindt de luisteraar zich opeens midden in een militaire omgeving. Eigenlijk dus als een soort aankondiging van wat er later zal komen.
In de bruiloftscène komt een indringende solo voor die meestal op een cornet wordt gespeeld. Hier wordt ongeveer hele toongamma bestreken, die bijna vanzelf overgaat in de prachtige trojka. In een groot deel van de suite overheerst het korps van pijpers en tamboers.
Onwillekeurig doet de opzet en de uitvoering van deze muziek denken aan de suite Háry János van Zoltán Kodály uit 1926, die in zes schetsen het leven van de oude soldaat en fantast Háry János weergeeft. Op dezelfde manier als in Luitenant Kizje, hoor je in de eerste maten van de muziek van Kodaly een soort niesbui als teken, dat de verteller wél serieus genomen dient te worden!