Liberal Party of Australia

In de jaren dertig was de United Australia Party (UAP) de dominante conservatieve partij in Australië. De UAP leed in 1943 echter een verkiezingsnederlaag. In 1944 nam Robert Menzies het initiatief om een conferentie van conservatieve groeperingen gekant tegen het Labor-bestuur bijeen te roepen. In februari 1945 werd de oprichting van de partij afgekondigd. Enkele maanden later beschikte de nieuwe Liberal Party al over 90.000 leden, waarvan de meeste voortkwamen uit de stichtende leden.

In 1946 lukte het de liberalen niet de verkiezingen te winnen. In 1949 hadden ze meer succes en daarna blijven ze 23 jaar lang in de regering. Het grootste deel van die jaren onder leiding van Robert Menzies, nadien kort onder Harold Holt (1966-1967) en tot 1972 onder John Gorton. In 1975 namen ze voor acht jaar het bestuur opnieuw op met eerste minister Malcolm Fraser. Pas in 1996 konden de liberalen opnieuw in de regering komen. Die werd tot de verkiezingsnederlaag van 2007 geleid door John Howard.

Sinds de federale verkiezingen van 2004 heeft de regering van liberalen zowel een grote meerderheid in het Huis van Afgevaardigden, als, samen met coalitiepartner The Nationals, in de Senaat. Voor het eerst in twintig jaar beschikt een regering opnieuw over een meerderheid in de Senaat, wat de regering ongeziene macht oplevert. In 2007 keert het tij: de partij verloor al haar macht in de federale verkiezingen en moest 22 zetels prijsgeven - en dus ook de absolute meerderheid: die kwam in handen van Kevin Rudd en zijn Australian Labor Party met 81 zetels. Bij de verkiezingen van 2010 konden de liberalen de kloof met de sociaaldemocraten dempen, maar een absolute meerderheid zat er niet in.

De liberalen zijn georganiseerd in zes regionale afdelingen die over een betrekkelijk grote macht beschikken. Het is Menzies wil geweest om de regionale inbreng sterk te maken ten opzichte van een zwak nationaal partijapparaat.

De Liberal Party wordt is over het algemeen beschouwd een partij die voorstander is van economisch liberalisme, en een voorstander van een vrije markt. Aanvankelijk is men erg tegen socialisme, laat staan communisme, gekeerd. Binnen de partij bestaat een royalistische factie (die van onder meer Robert Menzies en Tony Abbott) en een veel kleinere groep van republikeinen (onder wie ex-premier Malcolm Turnbull).

De Liberal Party wordt in het verleden vaak gezien als de partij van de middenklasse, die Menzies ooit heeft omschreven als the forgotten people. In de jaren 1970 ontstaat echter een deel van de middenklasse met linkse sympathieën. Illustratie daarvan is het succes van de sociaalliberale afsplitsing van de Liberal Party, de Australian Democrats, onder leiding van voormalig liberaal minister Don Chipp.

Sinds de jaren tachtig is de partij meer naar rechts geschoven, zowel op sociaal als op economisch gebied. Op sociaal gebied is de partij conservatief, alhoewel zij wel over een sociaal-liberale tak beschikt. De partij is onder John Howard meer conservatief geworden. Ondanks het eerder vermelde verlies van een deel van de aanhang onder de middenklasse, krijgt de partij de laatste tijd ook steun van een het conservatieve deel van de arbeidersklasse. In de landelijke gebieden hebben de liberalen bovendien veel stemmen kunnen werven uit kiezers van The Nationals.

De partij is een groot voorstander van samenwerking met de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, en steunde bijgevolg de oorlog in Irak. Onder Howard wordt het Kyoto-protocol niet ondertekend. Nadat het een onderdeel van de verloren verkiezingen van 2007 werd, veranderde de partij alsnog haar standpunt onder leiding van Brendan Nelson.

• Robert Menzies 1945–1966 (minister-president van 1949 t/m 1966)
• Harold Holt 1966–1967 (minister-president van 1966 t/m 1967)
• John Gorton 1968–1971 (minister-president van 1968 t/m 1971)
• William McMahon 1971–1972 (minister-president van 1971 t/m 1972)
• Billy Snedden 1972–1975
• Malcolm Fraser 1975–1983 (minister-president van 1975 t/m 1983)
• Andrew Peacock 1983–1985
• John Howard 1985–1989
• Andrew Peacock 1989–1990
• Dr John Hewson 1990–1994
• Alexander Downer 1994–1995
• John Howard 1995–2007 (minister-president van 1996 t/m 2007)
• Brendan Nelson 2007–2008
• Malcolm Turnbull 2008–2009
• Tony Abbott 2009–2015 (minister-president van 2013 t/m 2015)
• Malcolm Turnbull 2015–2018 (minister-president 2015 t/m 2018)
• Scott Morrison (2018–heden) (minister president sinds 2018)

• Partijwebsite