Levieten

Leviticus 1-10 beschrijft uitsluitend het ritueel en de omstandigheden van het brengen van brandoffers. Ook uit Numeri en Deuteronomium blijkt dat deze offers tweemaal daags werden gebracht. Ook bij speciale gelegenheden was het de gewoonte dergelijke offers te brengen. De Levieten hadden als enigen het recht om van deze offeranden te eten.[2] Ook schenkingen van goud en zilver werden "door JHWH bevolen".

Alleen de Levieten werden geaccepteerd voor het priesterschap van de God JHWH. Zoals uit Psalm 87 en 107 blijkt erkende Israël zichzelf als een verzameling van rassen die werden samengebracht onder eenzelfde embleem, en onder leiding van de machtige Levieten.

Toen het nomadenvolk van de Israëlieten de Sinaïwoestijn doorkruiste, waren het de Levieten die hen daarbij leidden en die een dagreis voor hen uit bleven om over de volgende kampplaats te beslissen. Mozes trad aanvankelijk als enige rechter in alle geschillen op, maar ten slotte stelde hij toezichthouders aan. Er kwam een verdeling in eenheden van tientallen, vijftigtallen, honderdtallen en duizendtallen, zoals een leger, met elk hun toezichthoudende overste. De Levieten spraken recht en bepaalden de wet.

Zij hadden als enigen het recht om te beslissen over het gebruik van twee zilveren trompetten, die aanvankelijk gebruikt werden als communicatiemiddel voor de gemeenschap bij het opbreken van het kamp en ter verzameling. De hoofden van de andere stammen moesten dan voor de "Tent der Samenkomst" verschijnen.

Ook tijdens de veroveringstochten werden deze trompetten gebruikt om de aanvallende Israëlieten aan te sporen, en als signaal. Volgens de Qumramrollen werd met dit communicatiemiddel de tactiek te velde geregeld.[3]

Zij regelden ten slotte een telling en nummering van de stammen, waar iedere man van eenentwintig of ouder moest meegerekend worden. Bij het naderen van Kanaän werd door de Levieten een groep verspieders opgericht, waarin elke stam met een eigen man betrokken was, maar zelf bleven zij op de achtergrond. Bij opstandigheid werden zware straffen toegepast waaronder steniging.[4]

De oprukkende nomadenstammen uit het noorden, voornamelijk Habiru kwamen in botsing met de gevestigde bevolking, de Kanaänieten. Onder leiding van hun priesterkaste de Levieten, met hun eigen zeden, gewoonten en wetten hebben zij uiteindelijk het hele gebied deels veroverd en onderworpen, nadat de inheemse bevolking grotendeels was afgeslacht, zoals beschreven is in de Hebreeuwse Bijbel.[5] Enkel de vrouwen werden gespaard en als slavinnen mee in de stammen opgenomen. Zij en het goud en zilver mochten "bij de schat van JHWH worden gevoegd". Uitzondering werd daarbij gemaakt voor de priesteressen die aan het hoofd van de tempels stonden maar die ook nog lang na de veroveringen fel werden bestreden.

Later bepaalde de wet dat de Israëlieten van hun erfelijk bezit steden moesten afstaan aan de Levieten, zodat zij er (alleen) konden wonen, evenals weidegronden eromheen.[6] De wet voorzag ook dat andere Israëlieten een Leviet die binnen hun poorten woonde "niet aan zijn lot overlieten".

De Levieten waren degenen die in naam van God de wet opstelden en uitwerkten. Zij bleven de hoogste autoriteit op dat gebied en hun gezag werd als onaantastbaar beschouwd. Het wetboek werd ten slotte "naast de Ark des Verbonds van de Heer God" gelegd, zodat zij in feite de enigen waren die er toegang toe hadden voor interpretatie en eventuele aanpassing. De levieten waren ten slotte een welvarende aristocratie.

De Nederlandse uitdrukking "iemand de levieten lezen", d.w.z. iemand de les lezen, is ontstaan uit de herinnering aan de hoofdinhoud van het boek Leviticus, namelijk dat het de rechten en de plichten beschrijft die God door Mozes aan Israël gegeven heeft.

• Kanaän
• Geschiedenis van Kanaän

• Balter, Michael The Goddess and the Bull, Free Press, 2005.
• Ergener, Reşit Anatolia land of Mother Goddess (1988), Hitit publication Ankara, ISBN 9757521027.
• Davis-Kimball, Jeannine en Behan, Mona. Warrior Women: An Archaeologist's Search for History's Hidden Heroines, (2002), Warner Books ISBN 0-446-67983-6, ISBN 978-0-446-67983-1

Stammen van Israël
Zoons van Jakob:  Ruben · Simeon  · Levi · Juda  · Dan  · Naftali  · Gad  · Aser  · Issachar  · Zebulon  · Jozef  · Benjamin Stammen van Israël:  Ruben  · Levi  · Dan  · Naftali  · Gad  · Aser  · Issachar  · Zebulon  · Jozef (Manasse · Efraïm) Stammen van Juda: Simeon Juda · Benjamin