Leendert Viervant

Viervant stamde af van een familie van architecten, meubelmakers en steenhouwers.[2] Zijn vader, Hendrik Viervant (1718-1775), was de zoon van de Arnhemse meubelmaker en steenhouwer Leendert Viervant de Oudere (1689-1762). Zijn moeder, Catharina Maria Otten (1718-1768), was de zus van de neoclassicistische architect Jacob Otten Husly (1738-1796).

Dankzij zijn familie kreeg Leendert een gedegen opleiding, hij was leerling op het atelier van zijn oom Husly in Amsterdam. In 1768 werd hij als gildelid ingeschreven bij het steenhouwergilde te Amsterdam,[1] waar hij woonde en werkte. Hij woonde aan de Amstel en later nabij Hoge Sluis (1784-1790). Kort na zijn toelating tot het steenhouwergilde kreeg hij de opdracht tot het vervaardigen van Bardiglio Marmere schoorsteenmantel met holle stijlen en ornament in het midden voor f 180,- voor de kerkmeesterskamer in de Oude Kerk in Amsterdam.[3] Later, in de periode van 1772 tot 1776, is hij betrokken als steenhouwer bij de bouw van het stadhuis van Weesp.

Leendert Viervant was gehuwd met Clasina Frauen (1753-1814), de dochter van Amsterdamse steenhouwer en bouwmeester Asmus Frauen. Samen kregen ze twee zonen en vijf dochters.

In 1798 werd hij een van de drie directeuren van de Stadswerken en Gebouwen te Amsterdam nadat zijn voorganger Barend Goudriaan, in verband met zijn Oranjegezindheid, het veld moest ruimen.[1][4]

In 1779 kreeg de toen 27-jarige Viervant van de Directeuren van Teylers Stichting de opdracht tot het ontwerpen en bouwen van een boek- en konstzael achter het Fundatiehuis, het voormalige Haarlemse woonhuis van Pieter Teyler van der Hulst in de Damstraat.[5] Voor zijn ontwerp, in de stijl van het neoclassicisme, baseerde hij zich op het werk van bekende architecten, zoals Jean François de Neufforge, Michelangelo Buonarroti en Artus Quellinus. De stucdecoraties werden door zijn oom Husly gemaakt. Voor het werk ontving Viervant een honorarium van ongeveer 9.500 gulden, waarmee hij waarschijnlijk een van de best bestaalde Nederlandse architecten uit de 18de eeuw was.

In 1784 werd zijn Ovale Zaal opgesteld voor bezoekers. Naast de museumzaal was Viervant ook verantwoordelijk voor de piramidevormige vitrines, de behuizing voor de globes en het onderstel van Van Marums grote elektriseermachine. Later ontwierp hij ook de sterrenwacht boven op de Ovale Zaal.

Pieter Teyler van der Hulst vestigde al een hofje in 1752, na de dood van zijn vrouw. Dit 'Hofje aan het Klein Heiligland' vestigde hij op het terrein van het huidige Vrouwe- en Antonie Gasthuys. In zijn testament bepaalde hij dat er een nieuw hofje gebouwd moest worden aan het Spaarne. In september 1780, toen de bouw van de Ovale Zaal in volle gang was, kreeg Viervant opdracht om de eerste tekeningen te vervaardigen voor uitbreiding van het 'Hofje aan het Klein Heiligland'.

Tot de uitvoering van deze plannen is het nooit gekomen. In 1784 werd de brouwerij 'Het Hoefijzer' aan de Koudenhorn aangekocht en in september 1784 legde Viervant de eerste schetsen van het huidige Teylers Hofje aan de Directeuren voor. Op basis van Viervants bouwtekeningen maakte Dirk Vreedenburg vervolgens tussen februari en april 1785 een houten maquette van het voorgebouw. Kort daarna werd begonnen met de bouw van het complex. Op 13 april 1787 was men hiermee zover gevorderd dat de 24 huisjes aan de toekomstige bewoonsters werden toegewezen, die deze enkele weken later betrokken.

Zie de categorie Leendert Viervant van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.