Komitas Vardapet

Komitas die geboren werd in de stad Kudina, tegenwoordig Kütahya in Turkije, wordt door de Armeniërs algemeen beschouwd als een van de belangrijkste musici uit de Armeense muziektraditie. Ruim dertig jaar voordat de Hongaarse componisten Béla Bartók en Zoltán Kodály zich bezighielden met transcripties van de Oost-Europese volksmuziek, hield Komitas zich bezig met de uiterst minutieuze studie van de volksmuziek in het huidige grensgebied van Armenië, Georgië en Turkije. Daarmee geldt hij als een van de voorlopers van de etnomusicologie. Hij tekende niet alleen duizenden Armeense volksliederen op, maar ook Turkse en Koerdische liederen.

De stem van Komitas, alsmede diens pianospel, zijn bewaard gebleven op 78 toeren grammofoonplaten, opnames uit 1912 in Parijs en uit 1914 in Constantinopel (uit 1914 op de platenlabels Orfeon en Columbia).

• CD The Voice of Komitas Vardapet, Traditional Crossroads 1995, New York, NY, USA, Barcode 7-80702-4275-2-6.
• CD Armenian Songs by Komitas Vartabet (Pianoforte) and Armenak Shah-Mouradian (Tenor), Truesound Transfers TT-1902, including Chant Hindou (Herman Bemberg) and Les Pêcheurs de perles (George Bizet), discographical research by Christian Zweig, Richard K. Spottswood (Columbia) and Hugo Strötbaum (Orfeon)
• CD Komitas - Chorales. 4 CD's uitgebracht door het Yerevan State Chamber Choir met totaal 80 door Komitas meerstemmig bewerkte Armeense volksliederen. (moeilijk verkrijgbaar).
• CD Komitas - Sacred Chorals. uitgebracht door het Yerevan State Chamber Choir met 20 religieuze meerstemmige liederen.
• CD meerdere uitgaven o.a. de Pataragh (Armenian Mass) door het Hover Chamber Choir

• Rita Soulahian Kuyumjian, Archeology of Madness, Komitas, Portrait of an Armenian Icon, Gomidas Institute Books, Princeton, New Jersey, 2001. ISBN 0-9535191-7-1.
• Vrej Nersessian (ed.), Essays on Armenian Music, published by Kahn & Averill for the Institute of Armenian Music, London, 1978. ISBN 0 900707 49 6