Josef Gangl

Josef "Sepp" Gangl (Obertraubling, 12 september 1910 - Schloss Itter, 5 mei 1945) was een Duitse officier, als laatst majoor in de Tweede Wereldoorlog. Hij nam met soldaten van de Wehrmacht en het Amerikaanse leger deel aan de verdediging van Itter Castle tegen troepen van de 17e SS Panzer Grenadier Division "Götz von Berlichingen" en verloor daarbij het leven.[1]

Josef Gangl
Algemene informatie
GeborenObertraubling, Duitsland, 12 september 1910
OverledenSchloss Itter, Oostenrijk, 5 mei 1945

Biografie

Jeugd

Josef Gangl werd in 1910 geboren in Obertraubling, Beieren, als zoon van een kleine ambtenaar van de Koninklijke Beierse Staatsspoorwegen en een voormalig winkelbediende. Toen hij een peuter was, verhuisde het gezin naar Peißenberg in Beieren, waar de jongere broers en zussen van Josef werden geboren.

Reichswehr

Op 1 november 1928 sloot Gangl zich aan bij de Reichswehr, die toen beperkt was tot 100.000 man, om een carrière als beroepsmilitair in het Artillerie Regiment 7 in Neurenberg te beginnen. Hij bleef daar tot september 1929 om te dienen in artillerieregiment 5 in Ulm.

Wehrmacht

In 1935 kwam hij bij het pas opgerichte Artillerieregiment 25 in Ludwigsburg en trouwde met de Ludwigsburgse verkoopster Walburga Renz, met wie hij later twee kinderen kreeg: in 1936 werd de dochter Sieglinde geboren.

In november 1938 werd Gangl gepromoveerd tot Hauptfeldwebel (sergeant-majoor). Vanaf oktober 1939 zou hij een officierenschool van de Wehrmacht bezoeken, maar hij was in het kader van de voorbereiding van de oorlog met zijn regiment in het Saar-Pfalz op de grens met Frankrijk vastgelegd. Daar staken op 7 september 1939 elf Franse divisies de grens over, over een breedte van 25 kilometer, en trokken ongeveer 8 kilometer het Duitse grondgebied binnen, maar trokken zich binnen twee weken terug op bevel van Gamelin. Dit was de eerste oorlogsinspanning van Gangl. In de volgende maanden van de "Phoney War" bracht Gangl zes maanden door in ziekenhuizen. Op 14 mei 1940 keerde hij terug naar zijn regiment en nam hij deel aan de Slag om Frankrijk. Daar was hij commandant van een verkenningseenheid van de 25st Infanterie Divisie van de Wehrmacht. Na de wapenstilstand van Compiègne was hij instructeur op de artillerievervangingsafdeling 25 en in augustus 1940 na een kort verlof thuis op de basis in Taus in het protectoraat Bohemen en Moravië. Op 25 november 1940 begon hij een opleiding van een maand aan de artillerieschool in Jüterbog.

Op 22 juni 1941 vocht Gangl met de gemotoriseerde artillerieregiment 25 als onderdeel van Heeresgruppe Süd in de Oekraïne aan het Oostfront, waar hij in de strijd om Kiev in het 3de Bataljon een batterij met 105mm houwitsers aanvoerde. Op 20 augustus 1941 ontving Gangl het IJzeren Kruis 2e klasse. In januari 1942 werd hij gepromoveerd tot eerste luitenant en op 12 februari 1942 ontving hij het IJzeren Kruis 1e Klasse. Op 24 april 1942 werd Gangl de commandant van een Nebelwerfer-eenheid in het 25e Artillerie-regiment, die hij aan het Oostfront bekleedde tot hij in januari 1944 werd aangesteld als bevelhebber van de werpervervanger en opleidingsafdeling 7 in Höchstädt an der Donau. In februari ging hij een maand naar de legerschool voor bataljons- en divisieleiders in Antwerpen. Op 4 maart 1944 werd Gangl naar het nieuwe werper regiment 83 in Celle gestuurd, dat toebehoorde aan Werperbrigade 7. Hiermee marcheerde hij in mei 1944 naar Frankrijk. Na de geallieerde invasie van Normandië marcheerde hij op 7 juni 1944 met de werpbrigade naar Caen, waar het werd geplaatst onder de 12e SS Panzer Division "Hitlerjugend" en speelde een belangrijke rol in de verdediging van de stad. De Werperbrigade 7 ontsnapte in augustus met zware verliezen uit het Falaise-bekken. In november werd het in Prüm in de Eifel gereorganiseerd als Volks-Werperbrigade 7 met nieuwe apparatuur. Sepp Gangl nam met de brigade deel aan het Ardennenoffensief, aan de daaropvolgende algemene terugtocht en in februari 1945 aan de niet succesvolle verdediging van Saarbrücken. Op 8 maart 1945 ontving hij het Duitse Kruis in goud. Kort daarna werd hij gepromoveerd tot majoor en kreeg hij het bevel over de 2e divisie van Werper Regiment 83. Werper Brigade 7 had de helft van zijn mannen verloren en had geen Nebelwerfers meer. Hun commandant, generaal Kurt Paape, beval de commandanten van zijn bataljons bij Peißenberg om met hen in Tirol te vechten en deel te nemen aan de verdediging van het Alpenfort. Halverwege april ontmoette Gangl luitenant-generaal Georg Ritter von Hengl, die hem en de restanten van zijn vereniging aan de Giehl-gevechtsgroep onder luitenant-kolonel Johann Giehl in Wörgl had toegewezen.

Weerstand in Oostenrijk

Enkele dagen na zijn aankomst in Wörgl nam Gangl contact op met de lokale verzetsgroep rond Alois Mayr. Hij voorzag de verzetsstrijders van informatie en wapens. Er werd besloten dat de uitvoering van het bevel van Johann Giehl om Wörgl tot het einde tegen de Amerikanen te verdedigen, bruggen te breken en paden te blokkeren, moest worden voorkomen. Daarnaast besloten ze om prominente Franse gevangenen uit het nabijgelegen Itter Castle te bevrijden. Op 3 mei 1945 werden delen van de Giehl-gevechtsgroep in Niederaudorf echter aangevallen door de 12e Amerikaanse pantserdivisie en leden ze zware verliezen. Von Hengl liet zijn troepen terugtrekken uit Wörgl en Itter, waarna eenheden van de Waffen SS omhoog gaan. Inmiddels hadden veel inwoners van Wörgl al witte vlaggen uit de ramen gehangen. Volgens een bevel van Heinrich Himmler zijn alle mannelijke bewoners van zo'n huis doodgeschoten. Gangl zag het, net als Mayr, als zijn plicht om op zijn plaats te blijven om de bewoners te beschermen tegen represailles met zijn soldaten. Samen met tien kameraden van Werper Regiment 83 bleef hij in Wörgl tegen het bevel van Hengls om zich terug te trekken.

Op 4 mei 1945 om 11 uur verscheen de Tsjechische kok Andreas Krobot in Gangl, op de fiets van Itter Castle, en vroeg om onmiddellijke hulp voor de gevangenen daar, aangezien een aanval van de Waffen-SS op het kasteel op handen was. Gangl, die zijn mannen niet wilde opofferen in een Ascension Command en had beloofd hen in leven te houden, werd gedwongen naar de onder Amerikaanse vlag varende Amerikanen te rennen en om hulp te vragen. In Kufstein, 8 km verderop, ontmoette hij een Amerikaanse verkenningseenheid onder leiding van kapitein John C. "Jack" Lee. Deze verhuisde uiteindelijk met 14 Amerikaanse soldaten en Gangl en tien van zijn voormalige artilleristen naar Itter Castle, waar het de strijd was om Itter Castle. Dit was mogelijk de enige oorlogvoering van de Tweede Wereldoorlog, waarbij soldaten van het Amerikaanse leger en de Wehrmacht zij aan zij vochten. Gangl riep opnieuw Alois Mayr om hulp, waarna twee andere Wehrmacht-soldaten en de jonge verzetsstrijder Hans Waltl naar het kasteel reden. De vrijgelaten Franse gevangenen namen ook deel aan de strijd. Op de ochtend van 5 mei vielen ongeveer 100 tot 150 mannen van de 17e SS Panzer Grenadier Division "Götz von Berlichingen" aan. Gangl werd neergeschoten door een sluipschutter terwijl hij probeerde de voormalige Franse premier Paul Reynaud uit de vuurlinie te halen. Hij stierf als enige verdediger van het kasteel. Rond 16.00 uur bereikte een hulpeenheid van het 142e Amerikaanse infanterieregiment het kasteel en versloeg de belegeraars, waarbij ongeveer 100 SS'ers gevangen werden genomen.[1]

Prijzen

  • IJzeren Kruis 2e Klasse op 20 augustus 1941
  • IJzeren Kruis 1e Klasse op 12 februari 1942
  • Duits kruis in goud op 8 maart 1945

Postume onderscheidingen

Gangl werd geëerd als held van het Oostenrijkse verzet. Een straat in Wörgl is naar hem vernoemd.[2]

Literatuur

  • Stephen Harding: The Last Battle: When US and German Soldiers Joined Forces in the Waning Hours of World War II in Europe. Da Capo Press, Boston (Massachusetts) 2013. ISBN 978-0-306-82209-4
  • Martin Eich: Er riskierte sein Leben und rettete einstige Feinde. Ende des Kriegs verbündete sich der deutsche Major Josef Gangl mit Amerikanern, um französische Gefangene vor SS-Truppen zu schützen. Frankfurter Allgemeine Zeitung of May 4, 2018, p. 6, No. 193.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.