Javaanse successieoorlogen

De Javaanse Successieoorlogen waren een drietal militaire confrontaties tussen de Vereenigde Oost-Indische Compagnie en het Javaanse vorstendom Mataram op het eind van de 17e en in de eerste helft van de 18e eeuw. Inzet van de strijd was de troonopvolging in Mataram, waarbij de VOC haar eigen kandidaten naar voren schoof in een poging grotere invloed op Midden- en Oost-Java te verkrijgen. Aan het eind van de Javaanse Successieoorlogen werd Mataram in drie zwakke, alleen in naam onafhankelijke 'vorstenlanden' verdeeld, als gevolg van de verdeel-en-heerspolitiek van de VOC. De voornaamste aanvoerders aan Javaanse kant (Soerapati, Hamengkoe Boewonno I) worden in de republiek Indonesië als voorlopers van de onafhankelijkheidsstrijders van de 19e en 20e eeuw beschouwd.

Zie verder :

• Eerste Javaanse Successieoorlog (1677-1707)
• Tweede Javaanse Successieoorlog (1719-1722)
• Derde Javaanse Successieoorlog (1749-1755)

Als nasleep van deze verdeel-en-heers politiek op Java moet nog de verdere verdeling van Jogyakarta worden vermeld: Toen in de napoleontische tijd de Engelsen tijdelijk de macht overnamen van de Nederlanders, kwam de vorst van Jogyakarta, Hamengkoeboewono II (1792-1812), tegen hen in opstand. Als straf voor zijn opstand tegen de Engelsen werd een deel van zijn grondgebied afgesplitst (1812). Dit kwam onder een eigen vorst, de Pakoe Alam, die de Engelsen had geholpen de opstand neer te slaan. Deze bouwde zijn kraton in Jogyakarta, en regeerde sindsdien over de kuststreek ten zuiden van Jogyakarta (Pakualaman)(1812-1829): Mataram was uiteindelijk in vier zwakke 'vorstenlanden' verdeeld.