Isoleercel

Eenzame opsluiting in een sterk versoberde cel kan in Nederland gebruikt worden als disciplinaire maatregel binnen de gevangenis. In andere landen, zoals de Verenigde Staten, kan isolatie ook als langdurige straf worden opgelegd.[1] Men spreekt ook wel van een strafcel of een 'kale cel'. Als er een raam voorhanden is, is dat voorzien van matglas en heeft als functie om de geïsoleerde gedetineerde compleet van de buitenwereld te isoleren. 's Nachts krijgt de gedetineerde een matras en een deken. Als een gevangene deze straf opgelegd krijgt, mag dit hooguit een of twee weken duren per overtreding. Verder dient er dagelijks een gesprek te zijn met een gevangenisarts om te controleren of de gevangene dit medisch/psychisch wel aankan. Zo niet, dan kan als vervangende maatregel bijvoorbeeld radio en/of televisie uit zijn gewone cel voor de duur van de disciplinaire straf worden verwijderd.

In psychiatrische instellingen in Nederland wordt meestal gesproken van 'afzonderen', 'separeren' of 'isoleren' in een 'prikkelarme omgeving' als het uit veiligheidsoverwegingen opsluiten van patiënten in een celachtige ruimte bedoeld wordt. Zo'n ruimte noemt men separeercel, isoleercel of prikkelarme kamer. De ruimte is vaak voorzien van cameratoezicht zodat de patiënt nauwlettend in de gaten kan worden gehouden als dit nodig is.

In de gehandicaptenzorg wordt voor zo'n afgesloten sober ingerichte kamer het begrip 'time-out ruimte' gebruikt.

In een aantal landen is sinds ca 1975 aandacht voor het terugdringen van het gebruik van isoleercellen. Uitgangspunt is dat het contact met de medemens een grondrecht is en dat elke vorm van isolatie uitsluitend mag worden toegepast als laatste redmiddel, als er geen andere opties meer zijn.