IJsselcentrale
De Centrale Harculo, ook wel de IJsselcentrale genoemd naar de voormalige eigenaar en bouwer, was een elektriciteitscentrale aan de rivier de IJssel bij de buurtschap Harculo in de Overijsselse gemeente Zwolle.[1] De centrale was een initiatief van de NV Electriciteitsfabriek 'IJsselcentrale' te Zwolle. De laatste jaren van zijn bestaan was hij, met zes andere centrales in Nederland, eigendom van Engie Nederland, voorheen Electrabel.
IJsselcentrale
| ||
 | ||
De IJsselcentrale gezien vanaf de dijk bij Oldeneel. | ||
| Ligging | ||
  | ||
| Land |  | |
| Locatie | Harculo | |
| Coördinaten | 52° 28′ NB, 6° 6′ OL | |
| Techniek | ||
| Primaire brandstof | Aardgas | |
| Secundaire brandstof | plantaardige olie of biomassa | |
| Operationeel | ||
| Inbedrijfname | 1955 | |
| Stillegging | 2012 | |
| Afbraak | 2017–2018 | |
| Eigenaar | Engie Energie Nederland | |
De centrale is ontworpen door het ingenieursbureau De Gruyter uit Zwolle. In 1955 werden de twee kolengestookte turbines met bijbehorende schoorstenen in bedrijf genomen. Tussen 1961 en 1972 werden nog drie turbines gebouwd, zodat de centrale ten slotte vijf schoorstenen had. De derde eenheid was geschikt voor het stoken op steenkool en stookolie. De vierde eenheid uit 1964 was geschikt voor het stoken op stookolie. De twee oudste eenheden werden in 1971 omgebouwd van steenkool naar stookolie en aardgas. In 1973 werd de derde eenheid omgebouwd voor het stoken van aardgas. In 1981 werd de eerste turbine stilgelegd. Vanaf 1998 waren er nog twee eenheden in dienst. De drie schoorstenen van de andere turbines zijn toen gesloopt. In 2010 was nog een van de twee resterende schoorstenen in gebruik. In 2012 werd de laatste eenheid voor de opwekking van elektriciteit om reden van rentabiliteit stilgelegd. In noodgevallen werd de eenheid nog weleens opgestart. In 2015 werd deze eenheid uiteindelijk definitief buiten gebruik gesteld.
Plantaardige olie
De centrale gebruikte bij ingebruikname steenkool, vanaf 1972 werd er overgeschakeld naar oliestook en uiteindelijk werd overgeschakeld op aardgas. Niet alle eenheden zijn aangepast voor het gebruik van aardgas. Het hart van de centrale bestond voor de sluiting uit een aardgas- en bio-oliegestookte combi-eenheid van 350 Megawatt. De centrale draaide lang op aardgas, maar af en toe werd er ook plantaardige olie of biomassa bijgestookt. De centrale gebruikte onder andere frituurolie, palmolie, olijfolie en notenolie. Deze oliën en biomassa werden aangevoerd per schip.
Fauna
De centrale werd door de slechtvalk gebruikt als uitvalsbasis. De vogel gebruikte de schoorstenen en de gevelplaten als uitkijkpost. De slechtvalk ving kraaien en meeuwen. Ook kwamen er rond de centrale aalscholvers voor.
Zonnepark
Bij de centrale zijn in 2015 twee velden met zonnepanelen geplaatst met in totaal 3500 modules.
Sloop
In april 2016 werd bekendgemaakt dat dat jaar een begin zou worden gemaakt met de sloop van de IJsselcentrale. Volgens eigenaar Engie bedroeg in 2016 de waarde van de centrale voor de energievoorziening 'nul'. Er is een lange periode uitgetrokken voor de sloop, de vergunning ervoor is verleend tot 31 december 2018.[2] Op 18 maart 2017 werden de laatste twee schoorstenen neergehaald door middel van explosieven.[3]
Erfgoedvereniging Heemschut wilde dat de centrale aangemerkt zou worden als industrieel erfgoed en heeft door verschillende procedures te voeren de sloop lang weten uit te stellen.[4]
Zie ook
 |
Zie de categorie IJsselcentrale, Zwolle van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
Bronnen, noten en/of referenties
Referenties
|