Hr.Ms. O 24 (1940)

De Hr.Ms. O 24 was een Nederlandse onderzeeboot van de O 21 klasse. De bouw van de O 21 klasse schepen vond plaats aan de vooravond van de Duitse inval in Nederland in 1940. De O 24 stond gepland als K XXIV. Ze was bestemd als onderzeeboot voor Nederlands-Indië, de K staat namelijk voor "koloniën". Al tijdens de bouw, door de Rotterdamse scheepswerf RDM, werd de naam gewijzigd naar O 24.[1]

Vlag
Hr.Ms. O 24
Vlag
Hr.Ms. O 24 in 1948
Geschiedenis
Kiellegging12 november 1937
Tewaterlating18 maart 1940
In dienst gesteld13 mei 1940
Uit dienst gesteld22 januari 1954
Algemene kenmerken
Waterverplaatsing962 ton (boven water)
1.950 ton (onder water)
Afmetingen77,7 x 6,5 m
Bemanning39 koppen
Techniek en uitrusting
Machinevermogen2 x 2.500 pk (dieselmotor)
2 x 500 pk (elektromotor)
Snelheid19 knopen (boven water)
9 knopen (onder water)
Bewapening8 x 53 cm torpedobuizen
Portaal    Marine

De O 24 tijdens Tweede Wereldoorlog

Omdat de O 24 al enkele proefvaarten had gemaakt, werd besloten om op 13 mei 1940 - Duitsland was op 10 mei Nederland binnengevallen - de oversteek te wagen naar het Verenigd Koninkrijk. Voordat ze vertrok werden nog kopergewichten aan boord gebracht, omdat ze vanwege het ontbreken van materiaal te licht was om te duiken. Toen de O 24 vlak bij Goeree Overflakkee moest duiken omdat ze gespot was door een Duits vliegtuig, bleek dat men zich had verrekend met het kopergewicht, de O 24 zakte als een baksteen en kwam met een klap op de bodem terecht. De commandant besloot hierop dat dit een mooie plek was en dat de bemanning wat nachtrust kon pakken. Tijdens het duiken vertoonde O 24 wel wat lekken, maar deze waren niet ernstig van aard.[2].

Na deze pauze kon de O 24 zonder veel problemen de overtocht maken naar Portsmouth. Eenmaal in het Verenigd Koninkrijk werd ze afgebouwd door de Britse scheepswerf John Thornycroft in Southampton. Van midden juli tot midden september 1940 worden er tests en oefeningen uitgevoerd met de O 24.[2]

De bekendste opvarende van de O 24 was Piet de Jong, die later minister van defensie en minister-president zou worden. Hij was oudste officier en dus plaatsvervangend commandant.

Overwinningen

De O 24 heeft zeven vijandelijke schepen vernietigd: vier Italiaanse schepen en drie Japanse, waaronder een gewapend vrachtschip, de Chosa Maru.[3]. Daarmee was deze boot na de O 21 (met tien vernietigde schepen) op één na de meest succesvolle onderzeeboot van de Nederlandse marine.

Commandanten

VanTotCommandantOnderscheidingen
12.05.194001.06.1940Luitenant ter zee der 1e klasse G.B.M. van Erkelonder meer: BL2, DSC, ON
14.07.194003.03.1942Luitenant ter zee der 1e klasse O. de Booyonder meer: BL, DSO, OBE
03.03.194225.10.1944Luitenant ter zee der 1e klasse W.J. de Vriesonder meer: BL2, BK, DSO, DSC, MID
25.10.194408.04.1946Luitenant ter zee der 1e klasse P.J.S. de Jongonder meer: BK, DSC, MID, ON
30.11.194716.08.1948Luitenant ter zee der 1e klasse J C K Leeksmaonder meer: BK (1947)
16.08.194830.04.1949Luitenant ter zee der 2e klasse R van Wely
30.04.194923.06.1950Luitenant ter zee der 2e klasse C E Wolderlingonder meer: BK3 (1944, 1944, 1946)
23.06.195011.08.1950Luitenant ter zee der 2e klasse H J Brakemaonder meer: BK (1944)
11.08.195016.11.1951Luitenant ter zee der 1e klasse I H R Reitsma
16.11.195117.01.1952Luitenant ter zee der 2e klasse H J Brakema
18.01.195229.01.1952Luitenant ter zee der 1e klasse J Fennemaonder meer: KV
04.04.195216.04.1952Luitenant ter zee der 1e klasse S van Ravensteijnonder meer: BK2 (1944, 1945)
16.04.195214.02.1953Luitenant ter zee der 1e klasse A S de Vries
18.12.195322.02.1954Luitenant ter zee der 1e klasse P S Niemeyer

Onderscheidingen

Bronzen Leeuw

G B M van Erkel kreeg de Bronzen Leeuw voor zijn actie op de Nieuwe Waterweg (10 mei 1940) en nog een Bronzen Leeuw na de ontsnapping uit Rotterdam.

De volgende bemanningsleden kregen de Bronzen Leeuw na acties in de Middellandse Zee én in Azië:

Bronzen Kruis

De volgende bemanningsleden kregen het Bronzen Kruis na de ontsnapping uit Rotterdam, velen kregen in 1944 nogmaals een Bronzen Kruisː

  • J F Baayens, majoor-monteur
  • P H F Bastin (BK.2), sergeant-machinist)
  • K L Dunharden (BK.2), sergeant-machinist
  • P van Gastel (BK.2), kwartiermeester
  • W D J van Gestel, officier.2 MSD
  • J P Jacobs (BK.2), sergeant-telegrafist
  • P J S de Jong (BK.2), LtZ.2
  • M P de Kam (KB.2), sergeant-torpedomaker
  • J C de Keyzer (BK.2), stoker-olieman
  • J Koger (BK.2), sergeant-konstabel
  • W Kolenbrander (BK.2), kwartiermeester
  • F van der Linde (BK.2), sergeant-kok
  • H C van Loon (BK.2), sergeant-monteur
  • J Mazereeuw (BK.2), korporaal-machinist
  • A R Peperkamp, matroos.1
  • H Riksman (BK.2), opperschipper
  • H J Schapink/Schapenk (BK.2), stoker-olieman
  • C van Toor (BK.2), matroos.1
  • C/G Vaes, korporaal-machinist
  • G Veenendaal (BK.2), korporaal-machinist
  • J F J Visser (BK.2), sergeant-torpedomaker

De volgende bemanningsleden kregen het Bronzen Kruis na acties in de Middellandse Zee:

  • S B Bennett, telegrafist
  • J Bosma, korporaal-machinist
  • Richard de Bruijn, off. MSD
  • B C van Gent (BK.3), adjudant-machinist
  • W D J van Gestel
  • H Groot, korporaal-telegrafist
  • J de Hart, korporaal-machinist
  • J A Heijdens, korporaal-machinist
  • P J S de Jong (BK.2), LtZ.2
  • N G Kemmers, korporaal-monteur
  • S H Knap, matroos.2
  • H B Koning, officier.2
  • W C Lageman, stoker.1
  • K F Mey, monteur
  • J de Rooij, matroos.2
  • J F Stolvoort, matroos.1
  • J J Thomas, LtZ.2
  • P van der Werff, matroos.1
  • Arie van Zoest, majoor-machinist

De volgende bemanningsleden kregen het Bronzen Kruis na acties in Azië:

  • K L Dunharden (BK.2), sergeant-machinist
  • J P Jacobs (BK.2), sergeant-telegrafist
  • A Jongejan, kwartiermeester
  • J J Kuiper, torpedomaker
  • J G A Velpen, bootsman
  • W J de Vries, LtZ.1

De volgende bemanningsleden kregen het Bronzen Kruis na acties in de Middellandse Zee én in Azië:

  • J Bart, korporaal-kok
  • P H F Bastin (BK.2), sergeant-machinist
  • J G Doppegieter , matroos 1e klasse
  • J A van der Ende, stoker-olieman
  • P van Gastel (BK.2), kwartiermeester
  • A Martens, sergeant-monteur
  • A G J Radt, matroos.1
  • A Riksman (BK.2), schipper
  • W P van der Scheur, korporaal-monteur
  • A A Spyker
  • G Veenendaal (BK.2), korporaal-machinist
  • V P Walker
  • W Zoeter, kwartiermeester

MSD = Marine Stoomvaartdienst

Zie ook

Zie de categorie Hr.Ms. O 24 (submarine, 1940) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.