Hornerheide

Het sanatorium werd in 1921 gesticht ten behoeve van tuberculosepatiënten. Het werd beheerd door de zusters Dienaressen van de Heilige Geest uit Steyl. In 1926 werd het complex nog uitgebreid en toen waren het de Kleine Zusters van de Heilige Joseph die het geheel bedienden. Uitbreidingen vonden plaats in 1927, toen de boskapel (een houten kerkje) werd gebouwd. Uit dezelfde tijd dateert het Mariapaviljoen, terwijl in 1952 nog het Ariënspaviljoen en het Poelspaviljoen werden gebouwd, verbonden door open galerijen.

Aan de overzijde van de Heythuyserweg is omstreeks 1929 een villa gerealiseerd voor bewoning door de directeur of hoofd-arts. Deze is herbouwd na een verwoesting rond de Tweede Wereldoorlog. Omstreeks de jaren '70 is de villa in gebruik genomen als verpleegstershuis om uiteindelijk in 1983 verkocht te worden. De directeurswoning was toen te vinden direct naast het terrein van Hornerheide aan de bevrijdingsweg waarlangs de eerste bevrijders Horn inreden.

Daarnaast zijn op het terrein nabij de weg verpleegstershuizen te vinden waar ook verpleegsters in opleiding gehuisvest werden.

Vanaf 1970 liep het aantal patiënten terug. Er kwamen ruimten vrij die voor andere doeleinden konden worden gebruikt. Na 1960 werd het ook gebruikt voor astmapatiënten en werd het tevens een verpleegtehuis voor voornamelijk dementerende ouderen. Omstreeks 1975 werden nieuwe stenen gebouwen voor behandeling en dagbehandeling gerealiseerd in het gebied achter de boskapel.

Omstreeks 1984 zijn de houten paviljoenen gesloopt waarin de tuberculosepatiënten in vervlogen tijden werden behandeld.

Tegenwoordig (2016) zijn door Proteion, een zorgorganisatie, een honderdtal groepswoningen voor dementerende ouderen gebouwd, terwijl in het eigenlijke sanatorium het Ciro is gevestigd: een centrum voor chronisch orgaanfalen en een academisch slaapcentrum.

Een aantal onderdelen van het complex zijn geklasseerd als Rijksmonument.