Henrietta Lacks

Henrietta Lacks (Roanoke (Virginia), 18 augustus 1920Baltimore (Maryland), 4 oktober 1951) was een Afro-Amerikaanse vrouw die aan de basis lag van de HeLa-cellijn. Terwijl ze aan baarmoederhalskanker leed, werden zonder haar medeweten cellen van deze kanker in cultuur gebracht. Kort nadien zou ze aan deze kanker overlijden. De HeLa-cellijn wordt nog steeds wereldwijd gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek.[1]

Levensloop

Henrietta Lacks werd geboren als Loretta Pleasant. Ze was de dochter van Eliza Pleasant (1886–1924) en John Randall Pleasant (1881–1969). Het is niet bekend waarom de voornaam later in Henrietta (roepnaam Hennie) veranderd werd. Moeder Eliza stierf bij de geboorte van haar tiende kind, in 1924. Henrietta en de andere kinderen werden verder opgevoed door de familie van hun moeder. Henrietta kwam zo terecht bij haar grootvader, Tommy Lacks, in Clover (Virginia).[1]

In 1935 kreeg ze met haar neef David "Day" Lacks (1915–2002) een zoon, Lawrence. In 1939 volgde een dochter, Elsie. In 1941 huwden Henrietta en David. Kort daarna verhuisden ze naar Turners Station nabij Baltimore. Daarna kreeg ze nog drie kinderen: David "Sonny" Jr. (1947), Deborah (1949) en Joseph "Joe" (1950)(die later zijn naam veranderde in Zakariyya Bari Abdul Rahman).[1]

In 1951 werd baarmoederhalskanker vastgesteld bij Henrietta. Tijdens haar behandeling in Johns Hopkins Hospital in Baltimore werden, zonder haar medeweten, cellen van de tumor bij haar weggenomen. Deze werden door George Otto Gey in cultuur gebracht, wat aanleiding zou geven tot de HeLa-cellijn. De behandeling was niet succesvol en Henrietta's toestand verslechterde. Ze stierf in Johns Hopkins Hospital op 4 oktober 1951. Een autopsie wees nadien uit dat de kanker volledig uitgezaaid was. Ze werd begraven in Clover, op de plaats waar de meeste van haar familieleden begraven werden.[1] Pas in 2010 zou ze een grafsteen krijgen.[2]

HeLa

De tumorcellen bleken uitstekend te groeien in het laboratorium. Doordat ze zich onbeperkt verder kunnen blijven delen, wordt het een "onsterfelijke" cellijn genoemd. De cellijn kreeg de naam HeLa, bestaande uit de eerste letters van de voor- en achternaam van Henrietta Lacks. Deze cellen worden nog steeds wereldwijd gebruikt in wetenschappelijk onderzoek. HeLa-cellen zijn onder meer van belang geweest bij het ontwikkelen van het poliovaccin, chemotherapie, klonen, genkartering en in-vitrofertilisatie. In 2009 waren er reeds meer dan 60.000 wetenschappelijke artikelen gepubliceerd over onderzoek met HeLa-cellen, en dat aantal nam nog steeds toe met meer dan 300 artikelen per maand.[1]

Erkenning

De familie van Henrietta Lacks was aanvankelijk niet op de hoogte van het bestaan van de HeLa-cellijn. Haar identiteit was aanvankelijk ook niet bekend bij de wetenschappelijke onderzoekers. Soms werd de HeLa-cellijn verbonden aan de naam Helen Lane of Helen Larson. In 1971 verscheen een artikel in het wetenschappelijk tijdschrift Obstetrics and Gynecology waarin haar echte naam werd genoemd. Later kwam ook de familie van Henrietta Lacks dit te weten. In 1997 zond de BBC een documentaire uit over Henrietta Lacks en de HeLa-cellijn. De Amerikaanse schrijfster Rebecca Skloot publiceerde in 2010 een boek over het leven van Henrietta, haar familie en de HeLa-cellen, getiteld The Immortal Life Of Henrietta Lacks.[1] In mei 2010 kondigde het televisienetwerk Home Box Office aan dat Oprah Winfrey en Alan Ball samen een film zouden maken voor Home Box Office over Henrietta Lacks, gebaseerd op het boek van Skloot.[3] Eveneens in mei 2010 kreeg het graf van Henrietta Lacks uiteindelijk ook een grafsteen, geschonken door Dr. Roland Pattillo van het Morehouse School of Medicine, nadat hij het boek van Skloot gelezen had.[2] In 2017 werd door de Internationale Astronomische Unie een kleine planeet in de planetoïdengordel naar haar vernoemd.[4]

Referenties

  1. Skloot, R. (2010) The Immortal Life Of Henrietta Lacks. New York City: Random House, ISBN 9781400052172.
  2. Website van Rebecca Skloot, 29 mei 2010 - A Historic Day: Henrietta Lacks’s Long Unmarked Grave Finally Gets a Headstone
  3. Variety, 12 mei 2010 - Ball, Winfrey partner on Life
  4. (en) 359426 Lacks. Jet Propulsion Laboratory, California Institute of Technology (NASA) (14 maart 2017). Geraadpleegd op 14 juni 2019.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.