Halcyon (literaire reeks)
Halcyon was een bibliofiele reeks die werd uitgegeven tussen 1927 en 1958 door A.A.M. Stols. Ook gaf Stols onder deze naam een tijdschrift uit, dat gewijd was aan het schone boek en daarmee verband houdende onderwerpen, dat verscheen van 1940-1944. 'Halcyon' (ἁλκυων) is het Griekse woord voor ijsvogel.
A.A.M. Stols (1900-1973) was in 1922 zijn uitgeverij in Maastricht begonnen. Hij verzorgde in de loop der jaren een fonds van ongeveer 550 uitgaven, die vooral uitblonken door de uitstekende typografische verzorging, te danken aan onder andere Jan van Krimpen en Helmut Salden.
Tijdschrift
In de eerste aflevering van het tijdschrift Halcyon, die slechts enkele dagen voor de Duitse inval in Nederland verscheen, is te lezen wat Stols voorstond: het moest een internationaal podium worden voor boekdrukkers, uitgevers, papierfabrikanten, boekbinders, grafische ontwerpers en verzamelaars van boeken en prenten. Ook het uiterlijk moest meespreken en iedere aflevering zou bestaan uit losse bijdragen, die elk op zichzelf een staaltjes waren van de drukkunst door keuze van papier, lettertype, vormgeving en illustratietechniek.
Stols probeerde papierhandel P. Proost & Zonen te interesseren voor het gratis leveren van het papier waarop Halcyon werd gedrukt, maar ging na weigering van Proost in zee met G.H. Bührmann, die het tijdschrift min of meer als reclameblad gebruikte. Er werden van elke aflevering ca. 650 exemplaren gedrukt, maar er waren slechts 200 abonnees. Verschillende drukkers verzorgden Halcyon.
Veel grafische vormgevers en kunstenaars leverden bijdragen in de vorm van artikelen en illustraties. Bekende namen daarbij zijn de graficus M.C. Escher, de illustrator Piet Worm, de letterontwerper S.H. de Roos, de Engelse kunstenaar John Buckland Wright, de Franse auteur Lucien Jaïs en de Exil-schrijver Wolfgang Cordan.
Na het verschijnen van de laatste aflevering 11/12 in 1944 werd Halcyon wegens de papierschaarste door de Duitsers verboden, waarmee er een definitief einde kwam aan dit typografische tijdschrift.
In het boek van Cornelis (Cees) van Dijk: Alexandre A.M. Stols 1900-1973 worden alle uitgaven genoemd die bij zijn uitgeverij verschenen zijn.
Literatuur
- Cees van Dijk, The magazine Halcyon, in Hellinga Festschrift/Feestbundel/ Mélanges , Amsterdam 1980, p. 159-167
- Cees van Dijk, Halcyon, het mooiste typografische tijdschrift ooit in ons land gemaakt, Zutphen 1989
- Cees van Dijk, Alexandre A.M. Stols (1900-1973) Uitgever | Typograaf, Zutphen 1992