Gifkikker

Het satirische underground-tijdschrift Gifkikker verscheen in Nederland vanaf januari 1980 op onregelmatige basis. Er kwamen 16 nummers uit, de laatste in december 1982.

Funzine vol Gaga

De Gifkikker was een 'funzine', dat vanuit een specifieke, soms giftige benadering onderwerpen aansneed: lectuur en literatuur, cultuur en tegencultuur, politiek en flauwekul, religie en actualiteit.

Gifkikker, uitgegeven in Haarlem, onderscheidde zich mede door een kameleontische vormgeving. Een vergaande tekst/beeldintegratie binnen een voor die tijd innovatieve paginaopmaak, met traditionele grafische elementen, maar ook invloeden van de (buitenlandse) boulevardpers deed, evenals de teksten, volgens critici aan Dada (Gifkikker: ‘Gaga’) denken.

Inhoudelijk was de component waanzin sterk vertegenwoordigd, onder andere door onoplosbare doolhoven, vreemdzinnige galaprenten en beschouwingen over van alles en nog wat. Feiten en fictie kwamen, meestal in een duizelingwekkende mix en op feestelijke wijze, samen tot een Gifkikkeriaans universum.

Maar het periodiek kon ook bijten en stond niet voor niets in NRC Handelsblad (onder andere 20 december 1982) te boek als het ‘Haarlemse scheldblad Gifkikker’.

Louis Ferron publiceerde in april 1982 (Gifkikker, 3e jaargang, nummer 1, pagina 6 t/m 8) het korte verhaal 'Daar ga je Boem!' ('Een schets uit het Haarlemse verzet') over de bezettingsjaren en het 'Commando Kristalontvanger'.

Oplage, verspreiding en documentatie

De eerste nummers werden gekopieerd, later verscheen Gifkikker in offset druk. Het tijdschrift kende abonnementen en was te koop bij boekwinkels en nieuwscentra in Nederland en Vlaanderen. De oplage bedroeg uiteindelijk, bij het zogenoemde ‘allerlaatste’ nummer in 1982, circa 250 exemplaren.

In 2005 werden via een Zwitserse website voor undergroundpublicaties exemplaren aangeboden voor 17 euro per stuk. De Gifkikkercyclus is aanwezig in de collecties van de Koninklijke Bibliotheek te ’s-Gravenhage en het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis te Amsterdam.

Verwante uitgaven: Schuine Limerickenboek (Haarlem, 1982), auteur onbekend, met enkele tientallen scabreuze limericks.

Redactie Gifkikker: Rengert Elburg (1965), Bram van Uchelen (1964). Bijdragen onder andere: Gerrit Achterwerk, Piet Breuken, Hans Doolaard, Louis Ferron, Ruerd Halbertsma, Jos Houweling (Kunstombudsman), Wilma Janssen, Oek de Jong, Frits Jonker en Wim Meuldyk.

Recensies en publicaties van/over/met Gifkikker onder andere:

  • Haarlems Dagblad, 18-08-1980; Hans Invernizzi; ‘Gifkikker: Haarlems meest toonaangevende funzine’,
  • Haarlems Weekblad; 03-12-1980; ‘Schrijven, drukken en verspreiden Gifkikker’
  • De Silofoon; 1-1981; Femke en Marka; ‘Gifkikker. Steeds de slimste’.
  • De Nieuwe Linie; 04-11-1981; Berry Tunderman;‘De ultra mini-pers’ > Gifkikker
  • Propria Cures; 10-10-1981; ‘Gifkikker: u heeft gelijk’.
  • Oprispingen; 7e jg nr ?, 1981; Bernard Seulsten; ‘Gifkikker: aanbevolen initiatief’.
  • Vrij Nederland; 13-02-1982; Berry Tunderman; ‘De Gifkikker’ (onderdeel kleurkatern);
  • Maniac Schoolagenda; Marc Nelissen; editie 1982/’83.
  • Haarlems Weekblad; 15-12-1982; ‘Gifkikker verdwijnt’.
  • NRC-Handelsblad; Reinjan Mulder; 20-12-1982; ‘Aanbod beurs kleine uitgevers Paradiso gevarieerder dan ooit’.
  • Tijdschrift Jeugd en Samenleving; jg. 21, nr. 2/3; 1991; Tjebbe van Tijen; 'Je bevrijden van de drukpers'.
  • Nederpunk.punt.nl: Rattenkwaad deel 1, sectie 5: Punkfanzines in Nederland; 07-01-2005.
  • In Aeternum Mirabile Lectu; juli 2006; Willemien Schenkeveld; ‘Was ik maar stoer en stout geweest...’.
  • Eureka 3000 Annual 2007; februari 2008; Mr. drs. E. Hennis; 'Gifkikker funzine 1980-1983: tussen satire en serieus'

RTV-uitzendingen over of met Gifkikker:

  • Stad Radio Amsterdam; augustus 1980
  • Dubbelissjes (VARA, Radio 3), 13 december 1981
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.