Gelduba

Gelduba was een Romeins castellum in de provincie Neder-Germanië, gelegen in de hedendaags wijk Gellep-Stratum in het zuidoosten van de Duitse stad Krefeld aan de Rijn.

Een maquette van castellum Gelduba

Castellum Gelduba

Het castellum Gelduba werd waarschijnlijk door Nero Claudius Drusus tussen 12 en 9 v. Chr. gesticht bij het Ubische dorp Gelduba. Het was oorspronkelijk een middelgroot legerkamp voor hulptroepen (auxilia), maar werd in de loop van de tijd fors uitgebreid.[1] Tijdens de Bataafse Opstand van 69-70 werd Gelduba aangevallen: het nabijgelegen dorp werd verwoest maar het fort kon standhouden.[2] Nadat de opstand was neergeslagen ontstonden twee nieuwe nederzettingen (canabae) ten noorden en zuiden van het fort. In de 2e en 3e eeuw huisvestte Gelduba de cohors II Varcinorum equitata, een cavalerie-eenheid. Rond 260 werd Gelduba door de Franken verwoest en weer herbouwd als Frankisch kasteel, dat in de 5e eeuw met een ringmuur werd versterkt.[3]

Opgravingen

Castellum Gelduba is de best bewaarde Romeinse versterking ten noorden van de Alpen en werd in de eeuwen daarna niet bebouwd. Bij de opgravingen werden resten van een marktplaats, een tempel en een metaalbewerkingscentrum gevonden. Men ontdekte dat de Romeinse glasblaaskunst aan de Franken werd doorgegeven, de kunst van het Romeinse gestempeld aardewerk (terra sigillata) ging daarentegen in de 5e eeuw verloren. De Duitse archeoloog Albert Steeger ontdekte in 1936 een Romeins-Frankische begraafplaats waar sindsdien meer dan 6500 graven werden gevonden.[4] De vondsten zijn heden in Museum Burg Linn te Krefeld te bezichtigen.

Gelduba werd in opsommingen van Romeinse castella altijd tussen Novaesium (Neuss) en Asciburgium (Asberg) genoemd. Tot in de 18e eeuw meende men dat Gelduba in Geldern gezocht moest worden. De Kleefse geschiedkundige Teschenmacher ontdekte dat Gelduba het dorpje Gellep moest zijn, dat later deel uit ging maken van de stad Krefeld.

Literatuur
  • Renate Pirling: Römer und Franken in Krefeld-Gellep. Zabern, Mainz 1986. ISBN 3-8053-0893-0
  • Renate Pirling und Margareta Siepen: Das römisch-fränkische Gräberfeld von Krefeld-Gellep 1975-1982. Wiesbaden, Steiner 1997. (Germanische Denkmäler der Völkerwanderungszeit. Serie B, Die fränkischen Altertümer des Rheinlandes, Band 17). ISBN 3-515-06916-X
  • Renate Pirling und Margareta Siepen: Das römisch-fränkische Gräberfeld von Krefeld-Gellep 1983-1988. Stuttgart, Steiner 2000. (Germanische Denkmäler der Völkerwanderungszeit. Serie B, Die fränkischen Altertümer des Rheinlandes, Band 18). ISBN 3-515-07453-8
  • Renate Pirling und Margareta Siepen: Das römisch-fränkische Gräberfeld von Krefeld-Gellep 1989-2000. Stuttgart, Steiner 2003. (Germanische Denkmäler der Völkerwanderungszeit. Serie B, Die fränkischen Altertümer des Rheinlandes, Band 19). ISBN 3-515-07974-2
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.