Gebandeerde gekko
De gebandeerde gekko[2] (Coleonyx variegatus) is een hagedis die behoort tot de gekko's en de familie Eublepharidae.[3] Een andere benaming is gebandeerde woestijngekko.
| Gebandeerde gekko IUCN-status: Niet bedreigd[1] (2007) | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Ondersoort C. v. abbotti | ||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Soort | ||||||||||||||||
| Coleonyx variegatus Baird, 1858 | ||||||||||||||||
Afbeeldingen op  | ||||||||||||||||
Gebandeerde gekko op  | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Uiterlijke kenmerken
De Nederlandstalige naam is te danken aan de bandering over het gehele lichaam, maar vele gekko's hebben een bandentekening en deze soort is met name te herkennen aan de blauwe oogomgeving en het ontbreken van de hechtkussentjes onder de tenen. De bodembewonende gebandeerde gekko klimt niet veel maar heeft een meer gravende levenswijze, de tenen dragen duidelijk zichtbare nagels. De kleur is geelbruin tot bruingrijs, met een iets donkere tot bijna zwarte bandering die erg variabel is. Zowel brede, strakke banden als dunne flarden-achtige tekeningen komen voor, de buik is wit tot grijs. De huid is enigszins doorzichtig waardoor het lichaam een wat roze gloed heeft door de doorbloeding. De gebandeerde gekko heeft een opvallend dikke staart die bijna zo lang is als het lichaam. De mannetjes zijn te herkennen aan een bredere staartbasis en twee kleine uitsteeksels aan de zijkanten van de staartwortel. De maximale lichaamslengte is 20 centimeter inclusief staart.[2]
Leefwijze
De gekko is terrestrisch en nachtactief en komt alleen tevoorschijn als de hitte van de dag verdwenen is. Tijdens het jagen is de gekko ondanks de koude nachtelijke temperaturen in de streken waar hij leeft erg snel. Het voedsel bestaat uit kleine geleedpotigen zoals insecten en spinnen. Deze soort laat de staart erg makkelijk vallen bij aanraking. Als de gekko wegvlucht wordt de staart zelfs boven het lichaam gekromd om de kans groter te maken dat een vijand de staart pakt in plaats van de gekko zelf.
Verspreiding en habitat
De gebandeerde gekko komt voor in het zuidwesten van de Verenigde Staten en noordwestelijk Mexico, de habitat bestaat uit droge en warme gebieden als prairies, halfwoestijnen en woestijnen, met stenen of vegetatie die overdag als schuilplaats dienen.
Taxonomie en ondersoorten
De gebandeerde gekko werd voor het eerst beschreven door Spencer Fullerton Baird in 1858. Oorspronkelijk werd de naam Stenodactylus variegatus gebruikt. Later werd de soort wel gezien als vertegenwoordiger van het geslacht Eublepharis.[3]
Er worden vijf verschillende ondersoorten erkend, die verschillen in uiterlijk en in verspreidingsgebied. De ondersoort Coleonyx variegatus slevini wordt niet meer erkend sinds het enige exemplaar tot de nominale vorm bleek te behoren. Ook de voormalige ondersoort Coleonyx variegatus peninsularis wordt niet langer erkend. De huidige ondersoorten zijn onderstaand weergegeven.
- Coleonyx variegatus abbotti; Californië (VS) en Neder-Californië (Mexico)
- Coleonyx variegatus bogerti; Arizona (VS)
- Coleonyx variegatus sonoriensis; Sonora (Mexico)
- Coleonyx variegatus utahensis; staat Utah (VS)
- Coleonyx variegatus variegatus; het overige deel van het verspreidingsgebied
Bronvermelding
|