François Philidor

François-André Danican Philidor (Dreux, 7 september 1726 – Londen, 31 augustus 1795) was een Franse schaker, musicus en componist. Als schaker was hij veruit de sterkste van zijn tijd.

Francois André Danican Philidor

Biografie

Philidor werd geboren in het Franse Dreux. Hij was zoon van een musicus en musiceerde ook zelf. Hij studeerde rechten en was in zijn tijd een van de toonaangevende opera-componisten in Frankrijk. In 1745 ging hij als 19-jarige op verzoek van de Italiaanse musicus Lanza naar Nederland. In Rotterdam verdiepte hij zich verder in het schaakspel. In 1746 ging hij naar Londen en reisde in de jaren daarop regelmatig rond in de West-Europese landen. Philidor overleed in 1795 op 68-jarige leeftijd te Londen.

Schaker
8
7
6
5
4
3
2
1
a b c d e f g h
De Philidorverdediging na 2. d6

Hij was de eerste schaakmeester die het belang van de pionnen inzag. Hij geloofde dat een sterk pionnenfront het middenspel besliste. In zijn boek Analyse du Jeu des Echecs toonde hij de sterke en ook de zwakke kant van de pionnen, nadat eerst de stukken ontwikkeld waren. Hij benadrukte de waarde van een geïsoleerde pion, van een dubbelpion en van een achtergebleven pion. Voordien waren die begrippen nog min of meer onbekend in de schaakwereld.

Hij blijft tevens bekend door de opening die naar hem vernoemd is, de Philidorverdediging:

1.e4 e5
2.Pf3 d6

Er zijn maar weinig partijen van Philidor bekend.

Composities

Werken voor orkest
  • Ouverture tot de opera "Le sorcier"
  • Ouverture tot de opera "Tom Jones"
  • Ouverture tot de opera "Le maréchal ferrant" (Symfonie nr. 27 in G groot)
    1. Allegro
    2. Andante con spirito
    3. Presto

Missen en gewijde muziek
  • Carmen sæculare, oratorium voor sopraan, mezzosopraan, tenor, bas, gemengd koor en orkest - teksten: naar het gelijknamig gedicht en andere gezangen van Horatius, gecomponeerd op aanbeveel van de geleerde Giuseppe Baretti
    1. Ouverture
    2. Prologus: Odi profanum vulgus
    3. Prima pars (deel I): Admonet poëta pueros ac puellas ut carmina bene rcitent
      1. Spiritum Phoebus mihi
      2. Deliae tutela Deae fugaces
      3. Nupta iam dices
    4. Hymnus ad Apollinem - Secunda pars (deel II): Rogat Apollinem chorus uterque, ut sæculare carmen probet et tueatur
      1. Dive, quem proles Niobea magnae
      2. Ceteris maior, tibi miles impar
      3. Ille, mordaci velu icta ferro
      4. Ni tuis flexus Venerisque gratae
      5. Doctor argutae fidicen Thaliae
    5. Tertia pars (deel III): Hortantur se multi Pueri et Puellæ ad celebrandas Apollinis et Dianæ laudes
      1. Dianam tenerae dicite virgines
      2. Vos laetam fluviis et nemorum coma
      3. Hic bellum lacrimosum
    6. Parts Quarta (deel IV): Preces pro imperii et imperatoris incolumitate
      1. Phoebe silvarumque potens Diana
      2. Alme Sol, curru nitido diem
      3. Rite maturos aperire partus
      4. Certus undenos decies per annos
      5. Vosque veraces cecinisse, Parcae
      6. Fertilis frugum pecorisque Tellus
      7. Conditio mitis placidusque
      8. Roma si vestrum est opus
      9. Di probos mores docili iuventae
      10. Quaeque vos bobus veneratur albis
      11. Iam mari terraque manus potentes
      12. Iam Fides et Pax et Honos Pudorque
      13. Augur et fulgente decorus arcu
      14. Quaeque Aventinum tenet Algidumque
      15. Haec Iovem sentire Deosque cunctos
  • Lauda Jerusalem, motet voor gemengd koor en orkest

Muziektheater

Opera's
Voltooid in titel aktes première libretto
1756 Le Diable à quatre, ou La double métamorphose; samen met: Jean-Louis Laruette 3 aktes 19 augustus 1756, Parijs, Théâtre de la Foire St Laurent Michel-Jean Sedaine
1759 Blaise le savetier; ook bekend als: The Landlord outwitted or The Cobler's wife 1 akte 9 maart 1759, Parijs, Foire St Germain Michel-Jean Sedaine naar Jean de La Fontaine
1759 L'Huître et les plaideurs, ou Le tribunal de la chicane 1 akte 17 september 1759, Parijs, Théâtre de la Foire St Laurent Michel-Jean Sedaine
1760 Le Quiproquo, ou Le volage fixé 1 akte 6 maart 1760, Parijs, Comédie-Italienne Bourgogne Moustou
1760 Le Soldat magicien 1 akte 14 augustus 1760, Parijs, Théâtre de la Foire St Laurent Louis Anseaume
1760-1761 Le Jardinier et son seigneur 1 akte 18 februari 1761, Parijs, Foire St Germain Michel-Jean Sedaine
1761 Le maréchal ferrant 2 aktes 22 augustus 1761, Parijs, Théâtre de la Foire St Laurent Antoine François Quétant
1762 Sancho Pança dans son isle 1 akte 8 juli 1762, Parijs, Comédie-Italienne Antoine Alexandre Henry Poinsinet naar Miguel de Cervantes Saavedra, "Don Quichot van La Mancha" (1605)
1762-1763 Le Bûcheron, ou Les trois souhaits 1 akte 28 februari 1763, Parijs, Comédie-Italienne Bourgogne Guichard en N. Castet
1763 Les Fêtes de la paix 1 akte 4 juli 1763, Parijs, Comédie-Italienne Charles-Simon Favart
1763 Le Sorcier 2 aktes 2 januari 1764, Parijs, Comédie-Italienne Bourgogne Antoine Alexandre Henry Poinsinet
1764 Tom Jones 1 akte; rev. 3 aktes 17 februari 1765, Parijs, Comédie-Italienne Bourgogne; gereviseerde versie: 30 januari 1766, Parijs, Comédie-Italienne Bourgogne Antoine Alexandre Henry Poinsinet, naar H. Fielding, gereviseerd door Michel-Jean Sedaine
1765 Le Tonnelier; samen met: Charles-Guillaume Alexandre, Giovanni Ciampalanti, François-Joseph Gossec, Václav Josef Kohaut, Johann Schobert en Jean-Claude Trial 1 akte 16 maart 1765, Parijs, Comédie-Italienne Bourgogne Nicolas-Médard Audinot en Antoine-François Quétant naar «Le Cuvier» van Jean de La Fontaine
1767 Ernelinde, princesse de Norvège; gereviseerde versie als: Sandomir, prince de Dannemarck, 2e rev.: Ernelinde 3 aktes, 2e rev.: 5 aktes 24 november 1767, Parijs, Académie Royale de Musique; gereviseerde versie: 24 januari 1769, Parijs, Académie Royale de Musique; 2e rev.: 11 december 1773, Versailles Antoine Alexandre Henry Poinsinet naar "La fede tradita, e vendicata" van F. Silvani
1768 Le Jardinier de Sidon 2 aktes 18 juli 1768, Parijs, Comédie-Italienne Bourgogne Roger-Timothée Régnard de Pleinchesne naar Pietro Metastasio, "Il re pastore"
1769 L'Amant dégiusé, ou Le jardinier supposé 1 akte 2 september 1769, Parijs, Comédie-Italienne Bourgogne Charles-Simon Favart en C.-H. Voisenen
1769 La Rosière de Salency; samen met: Adolfe Benoît Blaise, Egidio Romualdo Duni, Pierre-Alexandre Monsigny en Gottfried Freiherr van Swieten 3 aktes 25 oktober 1769, Fontainebleau Charles-Simon Favart
1769 La Nouvelles École des femmes 3 aktes 22 januari 1770, Parijs, Comédie-Italienne Bourgogne Alexandre Guillaume Mouslier de Moissy
1772 Le Bon Fils 1 akte 11 januari 1773, Parijs, Comédie-Italienne Bourgogne François Antoine Devaux en G. - A. Lemonnier
1773 Zémire et Mélide (Mélide, ou Le navigateur) 2 aktes 30 oktober 1773, Fontainebleau; een versie met 3 aktes was gepland voor de uitvoering in de Académie Royale de Musique Charles George Fenouillet de Falbaire
1774 Berthe; samen met: H. Botson, François-Joseph Gossec en Ignace Vitzthumb 3 aktes 18 januari 1775, Brussel, Koninklijke Muntschouwburg Roger-Timothée Régnard de Pleinchesne naar Claude-Joseph Dorat «Les deux reines ou Adélaide de Hongrie» en Adénès Li Rois «Berthe aus grans piés»
1775 Les Femmes vengées, ou Les feintes infidélités 1 akte 20 maart 1775, Parijs, Comédie-Italienne Bourgogne Michel-Jean Sedaine
1779 Protogène onvoltooid Michel-Jean Sedaine
1780 Persée 3 aktes 27 oktober 1780, Parijs, Académie Royale de Musique Jean François Marmontel naar Philippe Quinault
1785 Thémistocle 3 aktes 13 oktober 1785, Fontainebleau Etienne Morel de Chédeville
1785 L'Amitié au village 18 oktober 1785, Fontainebleau Desforges pseudoniem van: Pierre-Jean-Baptiste Choudard
1787 La Belle Esclave, ou Valcour et Zéïla 1 akte 18 september 1787, Théâtre du Comte de Beaujolais Antoine Jean Dumaniant
1788 Le Mari comme il les faudrait tous, ou La nouvelle école des maris 1 akte 12 november 1788, Théâtre du Comte de Beaujolais de Senne
1795 Bélisaire; samen met: Henri Montan Berton (3e akte) 3 aktes 3 oktober 1796, Parijs, Opéra-Comique Bertin d'Antilly naar Jean François Marmontel
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.