Consulaat (Frankrijk)

Met de term Consulaat (Frans: Consulat) wordt de periode van 10 november 1799 tot 1 december 1804 in de Franse geschiedenis aangeduid. In deze periode was Napoleon Bonaparte als eerste consul alleenheerser in Frankrijk. Op 2 december 1804 werd het Franse Consulaat opgevolgd door het Eerste Franse Keizerrijk en werd Napoleon tot keizer van Frankrijk gekroond.

Een portret van de drie consuls. V.l.n.r. Jean-Jacques Régis de Cambacérès, Napoleon Bonaparte en Charles-François Lebrun

De overgang van het Directoire naar het Consulat werd bereikt door de Staatsgreep van 18 Brumaire VIII (9 november 1799). Op 10 november werd Napoleon Bonaparte door de Nationale Conventie tot eerste consul benoemd. De grondwet van het Consulaat (de Grondwet van het jaar VIII) werd op 24 december 1799 van kracht na een referendum. Het Consulaat werd voor een periode van 10 jaar gekozen.

De eerste consul, Bonaparte, kreeg dictatoriale bevoegdheden. Hij benoemde en ontsloeg de ministers en was aan niemand verantwoording verschuldigd. Hij had ook een grote wetgevende bevoegdheid. Hij deed wetsvoorstellen, en eens ze goedgekeurd waren, kondigde hij ze af. De twee andere consuls werden slechts een adviserende functie toebedeeld.