Felix Brenart

Brenart werd geboren in een Leuvense adellijke familie. Zijn vader, ridder Jan Antoon Brenart, heer van Korbeek-Lo, doceerde rechten aan de universiteit van Leuven.

Op 19 december 1744 werd hij, na licentiaat te zijn geworden in beide rechten, tot priester gewijd. In 1745 werd hij kanunnik van het Sint-Pieterskapittel in Leuven, in 1751 deken van de Sint-Gummaruskerk in Lier en in 1758 tot geestelijk raadslid in de Grote Raad van Mechelen.

In de volgende tien jaar werkte Brenart vooral aan een werk over de geschiedenis van de katholieke kerk in onze provincies, volgens de opdracht hem hiervoor door minister von Cobenzl gegeven.

In 1777 werd Brenart tot bisschop van Brugge benoemd en gewijd. Zijn bisschopsleuze luidde: 'Sine Minerva nihil' (Niets zonder wetenschap). Dit paste bij deze door de Verlichting geïnspireerde man.

Brenart was bisschop in moeilijke tijden. Enerzijds trad hij op tegen het onoverzichtelijk geheel van volksdevoties en processies alsook tegen de overbodige grafmonumenten en wapenkabinetten in de kerken, en daardoor ging hij in tegen gevestigde gewoonten en tradities. Anderzijds, ook al was hij voor vele zaken bereid met de overheid mee te werken, verzette hij zich tegen staatsinmenging in zijn beleid.

Toen de revolutietijd aanbrak koos Brenart de zijde van de Brabantse Omwenteling. Toen de Oostenrijkers tot tweemaal het land heroverden en toen een korte Franse overheersing plaatsvond, hield hij zich gedeisd. Hij ageerde echter in stijgende mate tegen de Franse republiek die hij als een levensgroot gevaar beschouwde. Toen de Franse troepen in juni 1794 weer in aantocht waren en hij ondertussen goed wist wat er in Frankrijk met de geestelijkheid gebeurde, sloeg hij op de vlucht naar Duitsland. Korte tijd daarop overleed hij.

• F. VAN DE PUTTE, Felix Brenart, in: Biographie Nationale de Belgique, Tome II, 1868, col. 939-942.
• Yvan VANDEN BERGHE, Felix Brenart, in: M. CLOET (red), Het bisdom Brugge, Brugge, 1985.