Exploitatiefilm
Een exploitatiefilm is een film die in de eerste plaats effect wil sorteren door te choqueren, terwijl het verhaal ondergeschikt is. Kenmerkende elementen hierbij zijn vaak geweld, (verboden) seks, naaktheid, drugs, angst, sensatie, vernieling, monsters en opstanden.
Exploitatiefilm
| ||||
 | ||||
Poster voor de zombiefilm Zombies of the Stratosphere uit 1952. | ||||
| Alternatieve naam | Grindhousefilm | |||
| Opkomst | Jaren 20 | |||
| Subgenres | zombiefilm, kannibalenfilm, blaxploitation, bruceploitation, giallo, mondo, monsterfilm, nazisploitation, nunsploitation, pornofilm, rape and revenge film, sexploitation, slasherfilm, spaghettiwestern, splatterfilm, stonerfilm, vigilantefilm, women in prison film | |||
| Gerelateerd | Cultfilm, B-film, horrorfilm, sciencefictionfilm, | |||
| Categorie met een overzicht van films | ||||
| ||||
Exploitatiefilms worden vaak goedkoop gemaakt en moeten in relatief korte tijd hun geld terugverdienen.
Ontwikkeling
Exploitatiefilms bestaan sinds de opkomst van de massacinema. Van de jaren twintig tot en met de jaren vijftig waren dergelijke films vooral te zien in kleinere filmtheaters. In de jaren vijftig en zestig waren ze in Amerika vooral te zien in drive-inbioscopen. In de jaren zeventig en tachtig verschoof dit richting de grindhouses. In de jaren tachtig en negentig verschenen exploitatiefilms vooral voor direct-naar-video. In de jaren 2000 verplaatste zich dit naar de direct-naar-dvd.
In Nederland werden exploitatiefilms gedraaid in kleinere buurt- en provincietheaters.
Genres
Exploitatiefilms zijn er in diverse genres. Sommigen vallen binnen de genres die ook gebruikelijk zijn voor gangbare films, zoals horror, sciencefiction, monsterfilm, slasherfilm, actie, Martialartsfilm, sandalenfilm en documentaire. Anderen vallen in genres die bijna uitsluitend in de wereld van de exploitatiefilms gangbaar zijn.
Typische exploitatiegenres zijn:
- Zombiefilm
- Kannibalenfilm
- Blaxploitation
- Bruceploitation
- Giallo
- Grindhouse
- Mondo
- Monsterfilm
- Nazisploitation
- Nunsploitation
- Pornofilm
- Rape and revenge film
- Sexploitation
- Slasherfilm
- Spaghettiwestern
- Splatterfilm
- Stonerfilm
- Vigilantefilm
- Women in prison film
Ook films die gebaseerd zijn op succesvolle televisieseries, computerspellen, ontspanningslectuur, popsterren,... worden soms tot exploitatiefilms gerekend omdat men vaak louter geld wil verdienen zolang de rage of trend duurt. Bijgevolg wordt er aan de plot of personages weinig aandacht gespendeerd en bestaan deze films vooral uit wat goedkope sensatie.
Waardering
Exploitatiefilms worden bijna uitsluitend beoordeeld als zijnde B-films. Zij worden echter ook gewaardeerd. Quentin Tarantino en Robert Rodriguez brachten met hun films Grindhouse en Machete een ode aan de exploitatiefilm.