Emeritus hoogleraar

Een emeritus hoogleraar is een hoogleraar die met emeritaat is gegaan.

Veel hoogleraren blijven ook na hun pensioen wel actief in hun vakgebied, en ze blijven vaak ook verbonden aan hun universiteit, vaak in de vorm van een nulaanstelling of gasthoogleraarschap. Gewoonlijk verrichten emeriti dan geen beheers- of bestuurstaken meer, en vaak geven ze ook geen onderwijs meer. Emeriti blijven vaak actief bezig met wetenschappelijk onderzoek, bezoeken congressen, en treden op als promotor (ius promovendi), waarbij ze promovendi begeleiden bij het schrijven van hun proefschrift.

Een hoogleraar met emeritaat kan de titel 'emeritus professor' (em. prof. of prof. em.) of 'emeritus hoogleraar' voeren. Dit geldt niet voor een hoogleraar die vóór het pensioen na een al dan niet tijdelijke aanstelling is gestopt.

Een dienstverband wordt in Nederland beëindigd "in ieder geval met ingang van de dag waarop de werknemer de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt." (CAO Nederlandse Universiteiten, Artikel 8.4.7[1]) Er wordt haar of hem door de werkgever een schriftelijk besluit van het ontslag gestuurd.(CAO Nederlandse Universiteiten, Artikel 8.1.1[1]) Vervolgens geldt dan nog vijf jaar lang het Ius promovendi: "Eervol ontslagen hoogleraren behouden nog gedurende vijf jaren na hun ontslag het recht als promotor op te treden."[2]